stars
stars

Cinsel Kimlik Bozukluğu Nedir? | Belirtileri ve Nedenleri 2024

Yazan: Terappin
| 14 Temmuz 2022 tarihinde yayınlandı. 08 Ağustos 2024 tarihinde güncellendi.
Cinsel Kimlik Bozukluğu Nedir? | Belirtileri ve Nedenleri 2024

Kendini biyolojik cinsiyetine ait hissetmiyor musun?

Bu durum, huzursuzluk veya tatminsizlik duygularına neden olabilir. Hatta depresyona ve kaygıya da yol açabilir.

Cinsel kimlik bozukluğu nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl mümkündür?

Merak ettiğin her şey Terappin Blog’da!

Cinsel Kimlik Bozukluğu Nedir?

Cinsel kimlik bozukluğu (cinsiyet disforisi), kişinin biyolojik cinsiyeti ile kendini hissettiği cinsiyetin farklı olmasıdır. Örneğin, bazı insanların erkek cinsel organları olabilir, ancak kendilerini erkek olarak tanımlamazlar veya kendilerini erkeksi hissetmezler.

Bazılarının kadın cinsel organları olabilir, ancak kendilerini kadın olarak tanımlamazlar veya kadınsı hissetmezler. Cinsiyet disforisi, bireyin kendisini tanımladığı cinsiyet ile biyolojik cinsiyetin örtüşmemesinden kaynaklanan stres ve rahatsızlık halidir.

Toplumun seni nasıl gördüğü, nasıl doğduğun, kendini fiziksel ve zihinsel olarak nasıl hissettiğin arasında kopukluklar olabilir. Bu durum stres, kaygı bozukluğu ve depresyona neden olabilir. Bu neden, cinsiyet disforisi yaşayan bireylerin sosyal yaşamlarına daha sağlıklı bir şekilde devam edebilmek için profesyonel bir yardım almaları gerekebilir.

Nedenleri Nelerdir?

Bu duruma neden olan faktörlerin bilinmesi tedaviden alınan verimi attıracaktır. Nedenlerin herhangi bir kesinliği bulunmadığı gibi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ya da birden fazla değişkene bağlı gelişebilir. Cinsel kimlik bozukluğu aşağıda belirtilen nedenlerden kaynaklı olabilir.

Genetik Nedenler: Adrenal bezdeki herhangi bir bozukluk vajina ve penis gelişimini etkileyebilir. Adrenal bez testosteron ve östrojen üretim merkezidir.

Endokrin Nedenler: Östrojen ve testosteron salınımın fazla salınmasına yol açan durumları kapsar.

Psiko-sosyal Nedenler: Bireylerin doğup büyüdükleri aile, toplum ve çevresel faktörlerin tümünü içerir.

  • Seks hormonlarını etkileyen bir durumla doğmak
  • Cinsiyete bağlı bazı nöronların hatalı gelişimi
  • Şizofreni gibi psikiyatrik bir duruma sahip olmak
  • Otizm spektrum bozukluğuna sahip olmak
  • Çocukluk istismarı veya ihmal öyküsü
  • Cinsiyet disforisi olan yakın bir aile üyesine sahip olmak

Cinsel Kimlik Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Cinsel kimlik bozukluğu, içsel cinsiyet kimliği ile atanan cinsiyet arasında en az altı ay süren belirgin bir fark yaşamasına neden olabilir.

Çocuklarda görülen cinsel kimlik bozukluğu belirtileri

  • Karşı cins akranlarıyla oynamayı tercih ederler
  • Hayali oyunlar sırasında karşı cins tipik rollerini üstlenirler
  • Başka bir cinsiyetle ilişkilendirilen giysiler giymeyi tercih ederler
  • Başka bir cinsiyetle ilişkilendirilen oyuncakları veya etkinlikleri tercih ederler
  • Atanan cinsiyetleriyle ilişkilendirilen oyuncakları veya etkinlikleri sevmezler
  • Cinsel anatomilerinden hoşlanmazlar
  • İfade ettikleri cinsiyetleriyle eşleşen cinsiyet özelliklerine sahip olmak isterler

Ergenlerde ve yetişkinlerde cinsel kimlik bozukluğu belirtileri

  • Biyolojik cinsiyetlerinden başka bir cinsiyete sahip olmak isterler
  • Hissettikleri cinsiyet ile muamele görmeyi beklerler
  • İfade ettikleri cinsiyet ile cinsiyet özellikleri arasındaki çelişkinin farkındadırlar
  • Başka bir cinsiyetin birincil cinsiyet özelliklerine veya ikincil cinsiyet özelliklerine sahip olmayı isterler. Birincil cinsiyet özellikleri üremeden doğrudan sorumludur. Penis, testisler, vajina ve yumurtalıkları içerir. İkincil cinsiyet özellikleri üremeden sorumlu değildir.
  • Başka bir cinsiyete özgü duygu ve tepkilere sahip olduklarına inanırlar

Cinsel kimlik bozukluğu tüm bunların yanı sıra, bunu deneyimleyen bireylerde aşağıdaki sorunlara neden olabilmektedir:

  • Kendine güvensizlik
  • Geri çekilmek veya sosyal olarak izole olmak
  • Depresyon veya kaygı
  • Gereksiz riskler almak
  • Kendilerini ihmal etmek

Diğer Tanımlanmış Cinsel Kimlik Bozukluğu Türleri

Bu kategori, toplumsal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik olarak belirgin sıkıntıya veya bozulmaya neden olan, cinsiyetten hoşnutsuzluğun karakteristik semptomlarının baskın olduğu ancak cinsiyetten hoşnutsuzluk için tüm kriterleri karşılamadığı durumlar için geçerlidir. "Belirtilmiş diğer cinsiyet disforisi" kategorisi, danışanın ifadelerinin cinsiyet disforisi kriterlerini karşılamamasının özel nedenini klinisyenin iletmeyi seçtiği durumlarda kullanılır. Bu, belirlenmiş diğer cinsiyet disforisi, belirli bir neden kaydedilerek yapılır.

Belirtilmemiş Cinsel Kimlik Bozukluğu

Bu kategori, toplumsal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik olarak belirgin sıkıntıya veya bozulmaya neden olan, cinsiyetten hoşnutsuzluğun karakteristik semptomlarının baskın olduğu ancak cinsiyetten hoşnutsuzluk için tüm kriterleri karşılamadığı durumlar için geçerlidir. "Belirtilmemiş cinsiyet disforisi" kategorisi, klinisyenin cinsiyet disforisi için kriterlerin karşılanmamasının nedenini belirtmemeyi seçtiği durumlarda kullanılır ve daha spesifik bir tanı koymak için bilgilerin yetersiz olduğu durumları içerir. Yani, hastanın ifadelerinin ve

Cinsel Kimlik Bozukluğu Tedavisi

Cinsel kimlik bozukluğu, bireyin biyolojik cinsiyetiyle algılanan cinsiyet kimliği arasında uyumsuzluk olduğu durumlarda ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Cinsel kimlik bozukluğunun tedavisi, hastalığın altında yatan nedenleri tespit etmeyi ve bu nedenleri ele almayı amaçlamaktadır. Cinsel kimlik bozukluğu tedavisinde en etkili ve yaygın kullanılan yöntemlerden biri bilişsel davranışçı terapidir.

Bilişsel Davranışçı Terapi

Bilişsel davranışçı terapi (BDT), hastanın ihtiyaçlarına göre uyarlanmış çeşitli tekniklerin kullanıldığı bir tedavi yaklaşımıdır. Cinsel kimlik bozukluğunda, BDT hastanın cinsiyet kimliği ile ilgili düşüncelerini ve davranışlarını araştırmaya odaklanır. Örneğin, bir çocuk hastada çeşitli oyuncaklar sunulabilir ve terapist, erkek çocuğun bebekle oynaması veya kız çocuğunun arabayla oynaması gibi hangi oyuncaklara ilgi gösterdiğini gözlemleyebilir. Terapist ayrıca ailenin bu davranışlara nasıl tepki verdiğini, görmezden mi geldiğini, engellediğini mi yoksa desteklediğini değerlendirir. Terapist daha sonra hastayla ve ailesiyle, cinsiyet kimliği ile ilgili herhangi bir olumsuz veya zararlı inanç ve davranışı değiştirmeye yönelik çalışır.

BDT'nin yanı sıra, psikanalitik ve psikanalitik yönelimli psikoterapi de tedavi planının bir parçası olarak kullanılabilir. Bazı durumlarda, hasta yaşına, cinsiyet kimliğine ve diğer faktörlere bağlı olarak cinsiyet değiştirme ameliyatı önerilebilir.

İlaç Tedavisi

Cinsel kimlik bozukluğu için bir diğer tedavi seçeneği ise ilaç kullanımıdır. İlaç kullanımının amacı, hastanın algılanan cinsiyet kimliği ile uyumlu hormonları dengede tutmaktır. Löprolid, Gosarelin, Nafarelin, Busarelin ve Triptorelin gibi gonadotropin salgılatıcı hormon (GnRH) reseptör agonistleri sıkça kullanılır. Bu ilaçlar erken ergenlik ve prostat kanseri gibi diğer rahatsızlıkların tedavisinde de kullanılabilirler. Ancak, bu ilaçların libido azalması, sıcak basması ve kas kitlesinde azalmalar gibi yan etkileri olabilir.

 

KAYNAKÇA

“Gender Dysphoria - Symptoms and Causes.” Mayo Clinic, 26 Feb. 2022, 

“Gender Dysphoria.” nhs.uk, 1 July 2022, 

“Gender Dysphoria.”, National Libraray of Medicine, 16 Oct. 2022, 

“When You Don’t Feel at Home With Your Assigned Gender.” WebMD, 4 Oct. 2014,

“What Is Gender Dysphoria?” Verywell Mind, 21 Sept. 2022,

 

 

 

 

 

Paylaş
Terappin LinkedIn Terappin LinkedIn Terappin LinkedIn Terappin Youtube Kanalı

BLOG

Önerilen Diğer İçerikler

Terappin'de İlk Seansın BASLA15 koduyla %15 İndirimli

Terappin'in uzman klinik psikologları ile daha huzurlu bir hayata ulaşabileceğin terapi yolculuğuna ilk adımı at.

Terapi Yolculuğuna Başla