Cinsel Kimlik Bozukluğu Nedir?

Kendini biyolojik cinsiyetine ait hissetmiyor musun?

Bu durum, huzursuzluk veya tatminsizlik duygularına neden olabilir. Hatta depresyona ve kaygıya da yol açabilir.

Cinsel kimlik bozukluğu nedir, belirtileri nelerdir, tedavisi nasıl mümkündür?

Merak ettiğin her şey Terappin Blog’da!

Cinsel kimlik bozukluğu (cinsiyet disforisi), kişinin biyolojik cinsiyeti ile kendini hissettiği cinsiyetin farklı olmasıdır. Örneğin, bazı insanların erkek cinsel organları olabilir, ancak kendilerini erkek olarak tanımlamazlar veya kendilerini erkeksi hissetmezler. Bazılarının kadın cinsel organları olabilir, ancak kendilerini kadın olarak tanımlamazlar veya kadınsı hissetmezler. Cinsiyet disforisi, bireyin kendisini tanımladığı cinsiyet ile biyolojik cinsiyetin örtüşmemesinden kaynaklanan stres ve rahatsızlık halidir. Toplumun seni nasıl gördüğü, nasıl doğduğun, kendini fiziksel ve zihinsel olarak nasıl hissettiğin arasında kopukluklar olabilir. Bu durum stres, kaygı bozukluğu ve depresyona neden olabilir. Bu neden, cinsiyet disforisi yaşayan bireylerin sosyal yaşamlarına daha sağlıklı bir şekilde devam edebilmek için profesyonel bir yardım almaları gerekebilir.

Nedenleri Nelerdir?

Bu duruma neden olan faktörlerin bilinmesi tedaviden alınan verimi attıracaktır. Nedenlerin herhangi bir kesinliği bulunmadığı gibi kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ya da birden fazla değişkene bağlı gelişebilir. Cinsel kimlik bozukluğu aşağıda belirtilen nedenlerden kaynaklı olabilir.

Genetik Nedenler: Adrenal bezdeki herhangi bir bozukluk vajina ve penis gelişimini etkileyebilir. Adrenal bez testosteron ve östrojen üretim merkezidir.

Endokrin Nedenler: Östrojen ve testosteron salınımın fazla salınmasına yol açan durumları kapsar.

Psiko-sosyal Nedenler: Bireylerin doğup büyüdükleri aile, toplum ve çevresel faktörlerin tümünü içerir.

Seks hormonlarını etkileyen bir durumla doğmak
Cinsiyete bağlı bazı nöronların hatalı gelişimi
Şizofreni gibi psikiyatrik bir duruma sahip olmak
Otizm spektrum bozukluğuna sahip olmak
Çocukluk istismarı veya ihmal öyküsü
Cinsiyet disforisi olan yakın bir aile üyesine sahip olmak

Belirtileri Nelerdir?

Cinsel kimlik bozukluğu, içsel cinsiyet kimliği ile atanan cinsiyet arasında en az altı ay süren belirgin bir fark yaşamasına neden olabilir.

Çocuklarda görülen belirtiler

Karşı cins akranlarıyla oynamayı tercih ederler
Hayali oyunlar sırasında karşı cins tipik rollerini üstlenirler
Başka bir cinsiyetle ilişkilendirilen giysiler giymeyi tercih ederler
Başka bir cinsiyetle ilişkilendirilen oyuncakları veya etkinlikleri tercih ederler
Atanan cinsiyetleriyle ilişkilendirilen oyuncakları veya etkinlikleri sevmezler
Cinsel anatomilerinden hoşlanmazlar
İfade ettikleri cinsiyetleriyle eşleşen cinsiyet özelliklerine sahip olmak isterler

Ergenlerde ve yetişkinlerde cinsel kimlik bozukluğu

Biyolojik cinsiyetlerinden başka bir cinsiyete sahip olmak isterler
Hissettikleri cinsiyet ile muamele görmeyi beklerler
İfade ettikleri cinsiyet ile cinsiyet özellikleri arasındaki çelişkinin farkındadırlar
Başka bir cinsiyetin birincil cinsiyet özelliklerine veya ikincil cinsiyet özelliklerine sahip olmayı isterler. Birincil cinsiyet özellikleri üremeden doğrudan sorumludur. Penis, testisler, vajina ve yumurtalıkları içerir. İkincil cinsiyet özellikleri üremeden sorumlu değildir.
Başka bir cinsiyete özgü duygu ve tepkilere sahip olduklarına inanırlar

Cinsel kimlik bozukluğu tüm bunların yanı sıra, bunu deneyimleyen bireylerde aşağıdaki sorunlara neden olabilmektedir:

Kendine güvensizlik
Geri çekilmek veya sosyal olarak izole olmak
Depresyon veya kaygı
Gereksiz riskler almak
Kendilerini ihmal etmek

Diğer Tanımlanmış Cinsel Kimlik Bozukluğu

Bu kategori, toplumsal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik olarak belirgin sıkıntıya veya bozulmaya neden olan, cinsiyetten hoşnutsuzluğun karakteristik semptomlarının baskın olduğu ancak cinsiyetten hoşnutsuzluk için tüm kriterleri karşılamadığı durumlar için geçerlidir. "Belirtilmiş diğer cinsiyet disforisi" kategorisi, danışanın ifadelerinin cinsiyet disforisi kriterlerini karşılamamasının özel nedenini klinisyenin iletmeyi seçtiği durumlarda kullanılır. Bu, belirlenmiş diğer cinsiyet disforisi, belirli bir neden kaydedilerek yapılır.

Belirtilmemiş Cinsel Kimlik Bozukluğu

Bu kategori, toplumsal, mesleki veya diğer önemli işlevsellik alanlarında klinik olarak belirgin sıkıntıya veya bozulmaya neden olan, cinsiyetten hoşnutsuzluğun karakteristik semptomlarının baskın olduğu ancak cinsiyetten hoşnutsuzluk için tüm kriterleri karşılamadığı durumlar için geçerlidir. "Belirtilmemiş cinsiyet disforisi" kategorisi, klinisyenin cinsiyet disforisi için kriterlerin karşılanmamasının nedenini belirtmemeyi seçtiği durumlarda kullanılır ve daha spesifik bir tanı koymak için bilgilerin yetersiz olduğu durumları içerir. Yani, hastanın ifadelerinin ve

Online Cinsel Kimlik Bozukluğu Psikoloğu

Terappin yüksek lisans eğitimlerini tamamlamış ve alanında uzmanlaşmış psikologlar ile çalışmaktadır. Psikologlarımız seanslara başlamadan önce danışanı ve hastalığın danışan üzerindeki etkilerini en iyi şekilde analiz etmeye, ihtiyaç ve isteklere göre tedavi programları oluşturmaya özen gösterirler.

Danışanlardan sıkça duyduğumuz sorular:

Cinsel kimlik bozukluğu nasıl anlaşılır?

Çocuk bireylerde 2 yaşından sonra cinsiyet konusunda farkındalık başlar. Ergenlik dönemi itibari ile de cinsel kimlik ortaya çıkar. Cinsiyet disforisi aşağıdaki durumlar yaşandığında gözlemlenmektedir.

-Biyolojik cinsiyetten ve genital organlardan kurtulma isteği

-Kadın ise erkek gibi hissetmek bu yüzden kadınlığa ait göğüs ve kalçaların gelişmesi, saçın uzaması gibi durumları reddetmek. Erkek ise sesin kalınlaşmasını, sakal ve bıyık uzamasını reddetmek

-Hissettiği cinsiyete yönelme ve davranışlarını ona uyarlama.

Cinsel kimlik bozukluğu hastalık mıdır?

Hayır, değildir. Cinsiyetten duyulan hoşnutsuzluk çeşitli biyolojik, kültürel ve toplumsal etkiler sonucunda gelişebilir.

Psikiyatrik değerlendirmelerden sonra kişide herhangi bir psikiyatrik tanı olup olmadığı ve bireyin bu tanıya bağlı olarak cinsiyetinden hoşnut olmaması durumu incelenir. Eğer tanı konulursa ve kişi için problem yaratacak bir uygunsuzluk yoksa hormon kullanımı ya da cinsiyet uyum ameliyatı gibi seçenekler değerlendirilir.

Sana Özel Bireysel Terapi

Cinsel kimlik bozukluğu günlük aktiviteler dahil hayatın her alanında duygu, düşünce ve davranışları etkileyebilir. Örneğin, bu durum ile mücadele eden kişiler okulda forma giymek gibi basit kurallara bile uyum sağlamakta güçlük çekerler. Erkek biyolojik bedenine sahip ama kadın gibi hisseden bir birey pantolon giymekten hoşlanmayabilir ya da sadece etek giymek isteyebilir. Bunun sonucunda, akran baskısı ve toplumsal bir zorlanmaya maruz kalabilir. Yaşadığı olumsuzluklar da depresyon, kaygı bozukluğu, kendine zarar verme gibi başka psikolojik hastalıkların tetikleyicisi olabilir. Tüm bunların ve oluşabilecek muhtemel sorunların yaşanmasını önlemek için Terappin uzman psikologları sana özel bireysel tedavi yöntemleri ile çalışır. İçinde bulunduğun sosyal, kültürel, ekonomik ve duygusal bütün durumları analiz ederek seanslara başlar.

Cinsel Kimlik Bozukluğu Tedavisi

Cinsel kimlik bozuklukları, tedavisinin temel amaçlarından birisi hastalığın altında yatan ana nedeni çok iyi bir şekilde tespit etmek ve iyileştirmektir. Bu nedenle uzmanların uygulanmasını en doğru bulduğu tedavi yöntemi bilişsel davranışçı terapidir.

Bilişsel Davranışçı Terapi:

Farklı tedavi tekniklerinin harmanlandığı ve danışana özel şekilde uygulanmaya özen gösterildiği bu tedavi biçiminde danışanın ve aile bireylerinin yaklaşım biçimleri ele alınır. Örneğin, çocuk bir danışan geldiğinde önüne çeşitli oyuncaklar konur ve hangi karşıt cins oyuncaklarına yöneldiği incelenir. Bir erkeğin oyuncak bebeğe ya da bir kızın yarış arabasına yönelmesi gibi. Daha sonra ailenin bu duruma tepkisi ölçülür. Aile bu durumu görmezden mi geliyor, engelliyor mu ya da destekliyor mu incelenir. Davranışçı tedaviye ek olarak psikanalitik ve psikanalitik yönelimli psikoterapi de tercih edilebilir. Yetişkin bireylerde ise bu tanı ve tedavi yöntemleri bireylerin danışanın yaşına ve beklentisine göre belirlenmektedir. Gerekli incelemeler yapıldıktan sonra uygun görülürse bireyin cinsiyet değiştirme ameliyatı olması önerilebilir.

İlaç Tedavisi

Cinsel kimlik bozukluğu olan biri için ilaç tedavisinin amacı hormon dengesini sağlamaktır. GnRH Reseptör Agonistleri: Löprolid, Gosarelin, Nafarelin, Busarelin ve Triptorelin gibi ilaçları kapsamaktadır. Erken ergenlik ve prostat gibi hastalıkların tedavisinde de kullanılabilirler. Yan etkileri libido azalması, sıcaklık basması, kas kitlesinde azalmalar olabilir.

KAYNAKÇA

“Gender Dysphoria - Symptoms and Causes.” Mayo Clinic, 26 Feb. 2022,

“Gender Dysphoria.” nhs.uk, 1 July 2022,

“Gender Dysphoria.”, National Libraray of Medicine, 16 Oct. 2022,

“When You Don’t Feel at Home With Your Assigned Gender.” WebMD, 4 Oct. 2014,

“What Is Gender Dysphoria?” Verywell Mind, 21 Sept. 2022,