Yazan: Terappin | 18 Temmuz 2022 tarihinde yayınlandı. 19 Ocak 2023 tarihinde güncellendi.
*Riskleri nelerdir? Bu bozukluk neden olur?
*Disleksi olan çocuğun özellikleri nelerdir?
Okuma güçlüğü olan kişiler normal zekaya sahiptir ve genellikle normal görüşe sahiptir. Disleksik çocukların çoğu özel ders veya özel bir eğitim programı ile okulda başarılı olabilir. Duygusal destek de önemli bir rol oynar.
Bu öğrenme bozukluğu için bir tedavi olmamasına rağmen, erken değerlendirme ve müdahale en iyi sonucu verir. Bazen okuma güçlüğü yıllarca teşhis edilmez ve yetişkinliğe kadar tanınmaz, ancak yardım istemek için asla geç değildir.
Bu, normal öğrenme bozukluğu olarak değerlendirilmez, okuma güçlüğü olarak adlandırılır ve bireylerin zekâsı etkilenmez.
Bu güçlük, günlük olarak zorluklar ortaya çıkarabilen yaşam boyu süren bir sorundur. Ancak okuma ve yazma becerilerini geliştirmek ve sorunu olanların okulda ve işte başarılı olmalarına yardımcı olmak için destek mevcuttur. Yani, disleksi nedir? Sorusunun cevabı kısaca yukarıdaki gibidir.
“Tipik olarak okuma, heceleme ve yazmada yeterlilik eksikliği ile kendini gösteren, dili edinme ve işlemede güçlükleri içeren, genellikle ailesel öğrenme güçlüğü değişkeni.”
Yukarıda da belirtildiği gibi kelime anlamı olarak kısaca kelimeleri okumada yaşanan güçlük olarak tanımlanabilir. Yunanca kökenden gelen bu kelime “dys”: güçlük ve “lexia”: sözcük kelimelerinden oluşmaktadır.
Bu öğrenme güçlüğünün belirtileri genellikle bir çocuk okula başladığında ve okuma yazma öğrenmeye daha fazla odaklanmaya başladığında ortaya çıkar.
Okuma güçlüğüne sahip bir birey aşağıdaki belirtileri gösterebilir:
Ancak dislektik olan kişiler genellikle yaratıcı düşünme ve problem çözme gibi diğer alanlarda iyi becerilere sahiptir.
Yukarıda listelenen belirtilerden birkaçı ya da hepsini gösteren bireylerin okuma güçlüğü yaşıyor olma olasılığı yüksektir. Bunları gözlemliyorsanız, bir uzmana danışmanız en uygunu olacaktır.
Bu okuma güçlüğü, aile üyelerinden genle geçme eğilimindedir. Ayrıca, beynin okuma ve dili nasıl işlediğini etkileyen belirli genlerin yanı sıra çevredeki risk faktörlerine bağlı gibi görünmektedir.
Öğrenme güçlüğü risk faktörleri nelerdir?
Okuma güçlüğü risk faktörleri şunları içerir:
Komplikasyonları nelerdir?
Öğrenme güçlüğü, aşağıdakiler de dahil olmak üzere bir dizi soruna yol açabilir:
Çocuğunuz okula başlamadan önce bu güçlüğün belirtilerini tanımak zor olabilir, ancak bazı erken ipuçları bir soruna işaret edebilir. Çocuğunuz okul çağına geldiğinde, sorunu ilk fark eden çocuğunuzun öğretmeni olabilir. Yoğunluğu değişebilir, ancak durum genellikle çocuk okumayı öğrenmeye başladığında ortaya çıkar.
Disleksi nedir? Özellikleri nelerdir sorusunun cevabını farklı yaş gruplarına ayırarak anlattık.
Okul Öncesi
Küçük bir çocuğun bu bozukluğun riski altında olabileceğine dair işaretler şunları içerir:
Okul Çağı
Çocuğunuz okula başladığında, disleksi belirtileri ve semptomları daha belirgin hale gelebilir, örneğin:
2.Yüzeysel
3.Hızlı Adlandırma Açığı
4.Çift Eksikliği
Çoğu çocuk anaokulunda veya birinci sınıfta okumayı öğrenmeye hazır olsa da bu güçlüğü olan çocuklar genellikle o zamana kadar okumanın temellerini kavrayamazlar.
Çocuğunuzun okuma seviyesi yaşı için beklenenin altındaysa veya başka bu rahatsızlığın belirtilerinden fark ederseniz doktorunuzla konuşun.
Bu bozukluk teşhis edilmediğinde ve tedavi edilmediğinde, çocukluktaki okuma güçlükleri yetişkinliğe kadar devam eder.
Çocuğunuzun bu güçlükle karşı karşıya olabileceğini düşünüyorsanız, ilk adım öğretmenleri veya okulun özel eğitim ihtiyaçları koordinatörü ile endişeleriniz hakkında konuşmaktır.
Çocuğunuz ekstra desteğe rağmen sorun yaşamaya devam ederse, siz veya okul belirli öğrenme güçlüklerini değerlendirmede bir uzmandan yardım talep edebilirsiniz. Ayrıca, bir eğitim psikoloğundan veya bir konuşma ve dil terapistinden derinlemesine bir değerlendirme talep edilmelidir.
Disleksi nedir ve tedavisi nedir? Sorusunu şu şekilde cevaplayabiliriz:
Tamamen yok olabilecek bir güçlük olmadığı için bireylerin özel eğitim ve ilgiyle bu güçlükle başa çıkmaları mümkündür.
Okuma-yazma zorluğu olduğunu nasıl anlarız?
Erken yaştan itibaren çocuklarda okuma güçlüğü belirtileri görülebilir. Çocuğun konuşmaya geç başlaması, kelimeleri çok yavaş öğrenmesi ya da okul çağında okuma ve yazmada yavaş olması en belirgin belirtilerdendir.
Erken yaşlardan itibaren belirtiler görülmesine rağmen tanının konulması en yaygın olarak çocuk okul çağına girdiğinde yapılmaktadır.
2.Tedavi edilebilir mi?
Bu güçlüğün tamamen tedavisi olarak kaybolması mümkün değildir. Ancak belirli özel destek ve eğitimle bireye olacak etkisi azaltılarak bireylerin başarılı ve mutlu olmaları sağlanabilir.
3.Disleksi nedir özellikleri nelerdir?
Bu bir okuma-yazma güçlüğüdür. En belirgin özellikleri okuma ve yazmada zorluk çekmek, yazılı metinleri okumakta ve anlamakta güçlük çekmektir. Okul çağında olmayan çocuklar için en belirgin özellikler geç konuşmaya başlamak ve kelimeleri öğrenmekte yavaş olmaktır.
4.Testi nasıl yapılır?
Bu test, farklı becerileri ölçen bir testtir. Tarama testi olarak da bilinir. Doktorunuz ses ve fonetik testi veya okuma testi gibi testler yapmanızı isteyebilir.
5.Disleksik kişiler neleri karıştırır?
Bu güçlüğe sahip olan kişiler genellikle birbirine benzeyen harf ve sayıları karıştırabilir. Yukarıda da belirtildiği gibi en yaygın örnek “b” ve “d” harflerinin karıştırılmasıdır.
6.Okuma ve yazma güçlüğüne ne sebep olur?
Bu güçlük aileden gen yoluyla geçebilmektedir. Aynı zamanda dış faktörlerden de kaynaklı olabilir. Daha fazlası için bu sayfadaki “Neden olur?” başlığını okuyabilirsiniz.
Terappin'in uzman klinik psikologları ile daha huzurlu bir hayata ulaşabileceğin terapi yolculuğuna ilk adımı at.