Disparoni nedir?
Cinsel hayat, insanların mutluluğunu ve psikolojik sağlığını önemli ölçüde etkiler.
Ancak, bazı durumlarda cinsel ilişki sırasında ağrı ve rahatsızlık hissi yaşanabilir.
Bu durum, disparoni olarak adlandırılır. Disparoni, kadın ve erkeklerde farklı nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilen bir cinsel işlev bozukluğudur. Bu yazıda, disparoni hakkında daha detaylı bilgi edineceksin.
Disparoninin belirtileri nelerdir ve ağrılı cinsel ilişki yaşayan kişiler için uygun tedavi ve terapi yöntemleri nelerdir? Tüm bu soruların yanıtlarını burada bulabilirsin.
O zaman hadi başlayalım!
Disparoni Nedir?
Disparoni, cinsel ilişki sırasında vajinada hissedilen ağrı, yanma, gerginlik veya rahatsızlık duygusu olarak tanımlanan bir cinsel işlev bozukluğudur. Bu ağrı, penetrasyon sırasında veya sonrasında, yüzeyel veya derin olabilir ve kadın bireyin cinsel ilişkiden keyif almalarını engelleyebilir.
Disparoni, vajinanın fiziksel veya duygusal nedenlerden dolayı kasılması veya rahatlamaması nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum, kadınların yaşam kalitesini önemli ölçüde etkileyebilir ve ilişki problemlerine neden olabilir.
Disparoni Belirtileri Nelerdir?
Disparoni nedir sorusunun ardından disparoni belirtileri nelerdir sorusunun cevabına geçebiliriz.
Disparoni, cinsel birleşme sırasında ağrı, yanma, sızlama veya keskin bir acı hissiyle karakterize olan bir durumdur. Bu durumu yaşayan kadınlarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Sadece cinsel girişte ağrı (penetrasyon)
- Tampon koymak da dâhil olmak üzere her girişte ağrı
- İtme sırasında derin ağrı
- Yanan veya ağrıyan ağrı
- İlişkiden sonra saatler süren zonklayıcı ağrı
Disparoninin yüzeyel veya derin olabileceğini de belirtmek gerekir. Yüzeyel disparoni, vajinanın girişindeki bölgede meydana gelirken, derin disparoni daha iç kısımlarda, rahim ve yumurtalıkların yakınlarında hissedilir.
Derin Disparoni Belirtileri Nelerdir?
Derin Disparoni, vajinismus ve vulvodini gibi cinsel ağrı bozukluklarından farklı olarak, cinsel ilişki sırasında derin ve kronik ağrıya neden olur. Derin Disparoni'nin belirtileri şunlar olabilir:
- Vajinal bölgede derin, keskin bir ağrı hissi
- Ağrı cinsel ilişki sırasında veya sonrasında devam eder
- Ağrı sıklıkla pelvik bölgede de hissedilebilir
- Ağrı bazen adet öncesi dönemde artar
- Cinsel ilişkiden kaçınma veya cinsel aktivitenin azalması
- Uyarılmaya rağmen vajina bölgesinde kuruluk veya sıkışma hissi
- Depresyon, kaygı veya stres
Disparoni Nedenleri Nelerdir?
Disparoni'nin birçok nedeni vardır ve altta yatan faktörler genellikle fiziksel, psikolojik veya duygusal olabilir. Aşağıda disparoni'nin olası nedenlerini görebilirsin:
Yetersiz Vajinal Islanma: Yeterli ön sevişme olmadığında vajinal ıslanma yetersiz kalabilir ve cinsel penetrasyon sırasında ağrı hissedilir.
Yaralanma, travma ya da tahriş: Pelvik cerrahi, doğum esnasında yapılan bir epizyotomi, bir kaza ya da kadın sünneti gibi faktörler, genital bölgede yaralanma ya da tahrişe neden olabilir.
Enflamasyon, enfeksiyon ya da cilt bozukluğu: Genital bölgedeki enfeksiyon, egzama veya cilt sorunları, idrar yolu enfeksiyonu gibi nedenler de disparoniye sebep olabilir.
Vajinismus: Cinsel birliktelik sırasında vajinal kasların istemsiz bir şekilde kasılması durumu.
Doğum anında yaşanan bir problem: Vajinanın tam olarak oluşmaması veya vajinal açıklığı tıkayan bir zarın gelişmesi.
Derin Ağrı: Genellikle derin penetrasyonlarda ortaya çıkar. Bazı cinsel pozisyonlarda ağrının şiddeti artabilir. Bu durumu neden olan bazı hastalıklar arasında endometriozis, pelvik inflamatuar hastalık, uterus prolapsusu, retrovert uterus, uterus fibroidleri, sistit, irritabl bağırsak sendromu, pelvik taban disfonksiyonu, adenomiyoz, hemoroid ve yumurtalık kistleri bulunur.
Ameliyatlar veya tıbbi tedaviler: Pelvik cerrahiden kaynaklanan yara izleri, radyasyon ve kemoterapi ağrılı bir cinsel birlikteliğe neden olabilir.
Duygusal faktörler: Duygular ve cinsellik birbirine derinden bağlıdır. Yakınlık korkusu veya ilişki sorunları, düşük düzeyde uyarılmaya ve bunun sonucunda rahatsızlık veya ağrıya neden olabilir.
Psikolojik sorunlar: Anksiyete, depresyon, fiziksel görüntü ile ilgili endişeler gibi sorunlar da disparoni'ye neden olabilir.
Stres: Pelvik taban kaslarınız, yaşamınızdaki strese tepki olarak gerilme eğilimindedir. Bu, ilişki sırasında ağrıya neden olabilir.
Cinsel istismar: Disparoni deneyimleyen her birey cinsel istismara uğramıştır diyemeyiz ancak cinsel istismarın bu durum üzerinde güçlü bir negatif etkisi vardır.
Vajinismus ve Disparoni Arasındaki Farklar
Vajinismus ve disparoni, kadınların cinsel yaşamlarını etkileyen iki farklı durumdur. Her iki durumun belirtileri benzer olabilir, ancak nedenleri ve tedavileri farklıdır.
Vajinismus, vajina kaslarının istemsiz olarak kasılması sonucu cinsel ilişkinin ağrılı veya imkansız hale gelmesi durumudur. Bu kasılmalar genellikle cinsel aktivite sırasında gerçekleşir ve kadının kendini rahat hissetmemesine neden olur. Vajinismus genellikle psikolojik nedenlere dayanır ve cinsel ilişkiye ilişkin endişeler, korkular veya travmalar sonucu ortaya çıkabilir.
Disparoni ise cinsel birleşme sırasında ağrıya neden olan bir durumdur. Kadının genital bölgesinde ağrı, yanma veya sızlama hissi olabilir. Disparoni, vajinismus ile karıştırılabilir ancak genellikle kasılmalarla ilişkili değildir. Disparoni, genellikle vajinal duvarlarda veya cinsel organlarda enfeksiyon, yaralanma veya hormonal değişiklikler gibi fiziksel nedenlerden kaynaklanır.
Özetle, vajinismus ve disparoni farklı durumlardır ve farklı nedenlere dayanırlar.
Vajinismus, kasılmalarla ilişkili olup genellikle psikolojik nedenlere bağlıdır.
Disparoni ise genellikle fiziksel nedenlerden kaynaklanan ağrıya neden olan bir durumdur.
Her iki durum da tedavi edilebilir ve cinsel yaşamın iyileştirilmesine yardımcı olabilir.
Disparoni Tedavi ve Terapi Yöntemleri:
Disparoni tedavisi, acının sebeplerine bağlı olarak değişmektedir. Eğer enfeksiyon ya da ilaç ağrınızın sebebi ise ilaçları değiştirmek gerekebilir. Pek çok kadın için disparoni nedeni yetersiz vajinal ıslanmadır. Özellikle menopoz dönemindeki kadınlar östrojen seviyelerinin düşmesi ile bu durumu sıkça yaşarlar. Bu durum genellikle vajinaya doğrudan uygulanan topikal östrojen ile tedavi edilir.
Orta şiddette ya da şiddetli cinsel birlikteliği önlemek için Ospemifen ilacı kullanılmaktadır. Bu ilaç vajinal astar üzerinde östrojen gibi davranır. Ağrılı cinsel ilişki yaşanması önlemek için kullanılan bir diğer ilaç ise Intrarosa, her gün vajinanın içine yerleştirilen bir kapsüldür. Ancak, ilaçların yan etkileri olabileceğini unutmamalısın. İlaçlar sıcak basmasına ve kan pıhtılaşmasına neden olabilir. Dahası rahim zarının kanser riski taşıma ihtimalini de arttırabilmektedir. Bu nedenle, mutlaka doktor kontrolü ile kullanılması gerekir.
Bazı ilaç dışı tedaviler de disparonin iyileşmesine yardımcı olabilirler. Duyarsızlaştırma terapisi, ağrıyı azaltabilecek vajinal gevşeme egzersizlerini içerir.
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Cinsellikle ilgili olumsuz düşünce kalıplarını ve yargılarını değiştirmek iyileştirmek için yardımcı olur.
Yaşam Tarzı ve Evde Tedavi: Disparoni ve vajinismus gibi hastalıkların tedavisine yardımcı olabilmesi için aşağıdaki yöntemler uygulanabilir:
- Pozisyon Değişikliği: Kadının üstte olduğu pozisyonlar acıyı hafifletebilir. Böylece penetrasyonun derinliğini kadın acı durumuna göre ayarlayabilir.
- İletişim Kurma: Cinsel birliktelik sırasında çiftler arasındaki iletişim son derece önemlidir. O an hissettiklerin hakkında konuşmak partnerinin sana daha doğru bir şekilde yaklaşmasını sağlayacaktır.
- Acele Etmeme: Uzun ön sevişme vajinal ıslanmayı arttıracaktır. Tamamen uyarılmış hissedene kadar penetrasyonu geciktirebilirsin.
- Kayganlaştırıcı Yağları Denemek: Kayganlaştırıcı yağlar cinsel birleşmeyi daha rahat ve acısız hale getirebilir. Partnerin ve senin için en uygun olanı bulana kadar farklı markaların ürünlerini deneyebilirsiniz.
Kendini Tedaviye Hazırlama: Cinsel problemler pek çok insanın konuşmaktan hatta tedavi almaktan kaçındığı bir konu. Tedaviye başlamadan önce yapılacak adımlar:
- Cinsel problemin ne zaman ve nasıl başladığını saptamak ve detayları ile not almak.
- Tedavi görmeye başladıysan, ilaç kullanıyorsan ya da evde tedavi yöntemlerinden birini kullanıyorsan bunların neler olduğunu ve ne kadar etki gösterdiğini doktorun ile paylaşmak.
- Terapiye partnerinle de gitmeye özen göstermek.
Sıkça Sorulan Sorular:
Kadın cinsel ilişki sırasında neden acı duyar?
Bu durumun birden fazla sebebi olabilir. Cinsellikle ilgili kültürel düşünce kalıpları ve inanışlar, yaşanılan olumsuzluk, kullanılan ilaçlar ya da menopoz en sık görülen sebepler arasındadır.
Cinsel ilişkide ağrı olmaması için ne yapılmalı?
Öncelikle sorunun nedenini iyi saptamak gerekir. Her kadının duyduğu ağrının nedeni farklıdır. Bu yüzden cinsel terapi uzmanı ile yaşanılan ağrının nedenleri ve belirtileri üzerine detaylı bir inceleme yapıldıktan sonra bireysel tedavi yöntemine geçilebilir.
Kaynakça:
Painful intercourse (dyspareunia), MayoClinic, 2022
Dyspareunia (Painful Intercourse), Cleveland Clinic, 2021
What You Need to Know About Dyspareunia (Painful Intercourse), Debra Sullivan, Ph.D., By Anna Giorgi, 2021
Cinsel Ağrı Bozukluğu - Ağrılı Cinsel Birleşme - Disparon, Cinsel Sağlık Enstitüsü Derneği
