Hepimiz bir şeylerden korkuyoruz. Kimimiz hayvanlar, mikroplar, insanlar, deprem, kalabalık, toplu taşıma araçları, uçak, araba gibi somut; kimimiz ise sevilmemek, kabul görmemek, değersiz olmak, güvenememek gibi soyut kavramlardan korkuyoruz.
Bazen de bunlar iç içe giriyor o yüzden somut veya soyut diye bir ayrım yapmayacağım. Çünkü insanlardan korkmanın nedeni sevilmeme korkusu olabiliyor. Her duygu bizim için önemli ve gereklidir ta ki işlevselliğini kaybedene kadar.
Var olan köpek korkunuz siz işe giderken sizin yolunuzu uzatıp bir saat daha evden erken çıkmanıza sebep oluyorsa işte burada işlevsellik sorgulanmalıdır.
Korkuyla Nasıl Baş Ederim?
Öncelikle bir şeylerden korktuğumuzda ne yaptığımızı iyi bilmek gerekiyor. Bir köpekten korktuğunuzda onunla karşılaşmamak için ne gibi önlemler alıyorsunuz?
Aldığınız önlemler işe yaramadığında ne yapıyorsunuz? Peki aldığınız önlemler işe yaradığında nasıl bir bilgi elde etmiş oluyorsunuz?
Tüm bunların yanıtlarını önce kendimize vermemiz gerekiyor.
Korkularla baş etmek çok zordur. Yıllardır yer etmiş, sizi koruduğuna inandıran davranışları yapmanıza sebep olan, birçok önlem aldıran bir şeyden bahsediyoruz. Hatta bazen korkulan şeyi düşünmek bile çok zor gelebiliyor insanlara.
Siz korkuların üstüne gitmedikçe onları pekiştirmiş oluyorsunuz. Nasıl mı? Örneğin köpekten korkan bir kişi işe giderken köpekle karşılaşmamak için yolunu uzatıyor. Bunun sonucunda “güvenli” bir şekilde işine gidiyor. Kişi burada “köpekler tehlikelidir”, “yolumu uzatırsam bana zarar vermezler”, “bu şekilde her şey daha güvenli” gibi mesajlar veriyor kendine.
Bir bakıma gerçeklik algısını bu şekilde şekillendiriyor. Ancak o yolu uzatmadığında ne olacağı bilgisine ulaşamıyor. Çünkü o kadar çok korkuyor ki bu gerçek illüzyonunda yaşamak ona hem güvenli hem de rahat hissettiriyor.
Halbuki gün içinde büyük bir vakit, enerji kaybı, işe geç kalma durumu yaşıyor ki bunların farkına bile varmıyor. Asıl gerçeklik o yolu uzatmayıp köpeklerin olduğu yoldan gittiğinde ne olduğudur.
Geri kalan her şey bizim kendi yarattığımız gerçeklik illüzyonundan ibarettir. Gerçek her zaman bizim korkup düşündüğümüzden daha az acı vericidir. Kişi o yoldan giderse neredeyse öleceğine inanıyor.
Bu düşünce onun o yoldan gitmesine elbette engel oluyor halbuki gitse korkmaktan ne kadar korktuğunu fark edecek. Yolu değiştirmek kısa vadede etkili ama uzun vadede birçok soruna sebep olacak ve rahatsızlık hissini devam ettirecek bir kaçınma yöntemidir.
Korkularla baş etmek için ilk olarak bunu istemek lazım. Kişi bunun farkındalığına ulaşıp “bu benim hayatımı kısa vadede kurtarsa da uzun vadede bana zararlı” düşüncesini benimsemesinden geçiyor. Sonrasında korkuların üstüne yavaş ve kademeli bir şekilde gidildiğinde ilk başta rahatsızlık hissi artıyor olsa da bir süre sonra yavaş yavaş düşmeye başlıyor.
Örneğin yolda ansızın bir köpekle karşılaştığınızda hemen su şişenize sarılıp su içiyorsanız önce bu davranışı değiştirmek gerek. Bu ilk adım en zor adımdır. Bu adımda oluşacak kaygıya tahammül ettikçe dayanıklılığınız artacak ve diğer adımları daha kolay yapar hale geleceksinizdir.
Önemli olan bir davranışı değiştirip o sırada hissettiğiniz rahatsızlık hissine karşı tolerans oluşturmaktır. Unutmayın ki güzel yollar hep zordur, emek ister.
Bugün sadece bir köpek korkusu üzerinden gittik, bu sadece buzdağının görünen bir yüzüydü. Birde görünmeyen yüzüne bakma cesaretini göstermeniz dileğiyle.
