Çocuklarda 2 Yaş Sendromu Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Eyvah! 2 yaş sendromu kapıda!

İngilizce ’den Terrible Two olarak gelen dilimize 2 yaş sendromunda çocuklar bebeklik döneminden çıkıp kendilerini birey olarak kabul ettirmeye çalışmaktadır.

Bu dönem ise birçok ebeveyn için korkulu rüyadır.

Dikkatle yönetilmesi gereken bu dönemde nelere dikkat etmelisin?

O zaman hadi başlayalım!

Çocuklarda 2 Yaş Sendromu Nedir?

Çocuklarda 2 yaş sendromu, çocukların normal gelişim sürecinin bir parçası olan zorlu bir dönemi ifade eder.

Bu dönemde, çocuklar büyük motor, entelektüel, sosyal ve duygusal değişimler yaşarlar.

Bu değişimler, çocukların kendilerini ifade etmelerini ve dünyayı keşfetmelerini sağlayan önemli bir gelişim aşamasıdır, ancak aynı zamanda ebeveynler için zorlayıcı olabilir.

Çocukların ani duygu değişiklikleri, öfke nöbetleri ve bazen uyku düzeninde değişiklikler göstermesi de 2 yaş sendromu belirtileri arasındadır.

Bu süreç genellikle 18 ila 30 aylıkken başlar ve üç yaşına kadar sürebilir.

Neden Bu Kadar Zorlayıcı?

Henüz dünyayı, kendini, yeteneklerini, benliğini ve yaşamayı tam olarak bilmeyen bir çocuk için her şeyin ürkütücü olduğu bir gerçek. Bir bebek, hemen her adımda farklı ve yabancı şeyleri deneyimler. Karşılaştığı durumlara karşı hissettiklerini yorumlayacak kadar gelişmemiş olan beyni, içgüdüsel olarak karar alma eğilimindedir. Hayatının bu zorlu kısmı, yaklaşık 1 ila 3 yaş arasını kapsayan bir dönemdir. Entelektüel ve fiziksel gelişimle doludur ve aşağıdaki beceriler gözlemlenir:

Yürümek
Konuşmak
Fikir edinmek
Duygular hakkında bilgi sahibi olmak
Paylaşmayı ve sıra ile iş yapmayı öğrenmek

Bu aşamada, çocuk doğal olarak çevresini keşfetmek ve kendi şartlarına göre istediğini yapmak isteyecektir. Bunların hepsi normal ve beklenen davranışlardır.

Ancak sözel, fiziksel ve duygusal becerileri iyi gelişmediğinden, yeterince iletişim kuramadığında veya dil becerileri henüz tam olarak gelişmediğinden, ihtiyaçları veya istekleri konusunda anlaşılması zor olabilir. Bu da çocukların öfke nöbetleri veya diğer zorlayıcı davranışlar sergilemesine neden olabilir.

Aynı zamanda, bu dönemde çocuklar bağımsızlık duyguları geliştirmeye başlarlar ve bu durum ebeveynlerin kontrolü kaybettikleri hissine kapılmalarına neden olabilir.

Tüm bu faktörler, 2 yaş sendromu sürecini ebeveynler için zorlayıcı hale getirir. Ancak, bu süreç çocuğun normal gelişim sürecinin bir parçasıdır ve ebeveynlerin sabırlı ve anlayışlı olması, çocuğun bu dönemi atlatmasına yardımcı olan en önemli etkendir.

Belirtileri Nelerdir?

Çocukların gelişim sürecinde çeşitli davranış değişiklikleri gözlemlenebilir. Özellikle erken çocukluk döneminde, çocuklar yeni beceriler kazanmaya ve dünyayı kendi başlarına keşfetmeye başlarlar. Bu süreç, çocuklarda belirgin ruh hali değişiklikleri, öfke nöbetleri ve karşı çıkma davranışları gibi belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu belirtiler genellikle çocuğun bağımsızlık arayışı ve yeni deneyimler yaşama isteğiyle bağlantılıdır. Ebeveynler ve bakım verenler, bu tür davranışları anlamak ve yönetmek için çocuklarının duygusal ve zihinsel gelişimini desteklemeye yönelik stratejilere ihtiyaç duyarlar. Bu bölümde, çocuklarda yaygın olarak görülen öfke nöbetleri, karşı çıkma ve ruh hali değişiklikleri gibi 2 yaş sendromu ile birlikte görülen davranışsal belirtilerin ayrıntılarına değineceğiz.

Öfke Nöbetleri

2 yaş sendromu belirtileri arasında en bariz olanı öfke nöbetleridir ve hafif sızlanmalardan tamamen histerik krizlere kadar değişebilir. Öfke nöbeti sırasında ağlamaya ek olarak, belirtilen tavırlar gözlemlenebilir:

Vurmak
Tekmelemek
Ağlama Krizleri yaşamak
Isırmak
Nesneleri fırlatmak

2003'te yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, birinci ayın ortasındayken öfke nöbetleri hiç bitmeyecek gibi görünse de 18 ila 60 aylık çocuklarda öfke nöbetlerinin tahmini yüzde 75'i beş dakika veya daha kısa sürer.

Öfke nöbetleri erkek ve kızlarda eşit derecede yaygındır.

Karşı Çıkma

Her gün yeni beceriler ve yetenekler kazanırlar. Bu becerileri ve yetenekleri test etmek istemeleri doğaldır. Uykuya direnmek, elleri tutmamak, tek başına yemek yeme ve giyinmek gibi. Çocuğun bir birey olarak kendini kabullendirme çabalarından biri olan karşı çıkma, 2 yaş sendromu belirtileri arasında yaygın olanlardan biridir.

Ruh Hali Değişiklikleri

Bu dönemdeki ruh hali değişiklikleri de 2 yaş sendromu belirtileri arasında görülür. Bir dakika mutlu ve sevecen olabilir, bir sonraki an çığlık atabilir, ağlayabilir ve mutsuz olabilirler. Bunların hepsi, onları anlamak veya müzakere etmek için gerekli beceriler olmadan işleri kendi başına yapmak istemekten kaynaklanan hayal kırıklığının bir yan ürünüdür.

Kısaca:

Çocuklar, kontrol etmek istedikleri bir şey olduğunda, güçlü bir direnç gösterirler ve inatçı davranışlar sergileyebilirler.
Çocuklar, kendilerini ifade etmek için kelimeleri kullanmak yerine, çığlık atmak, ağlamak veya öfke nöbetleri geçirmek gibi duygusal tepkiler verirler.
Çocuklar, sınırların nerede olduğunu anlamakta zorlanabilirler ve sınırlarına test etmek için sık sık sınama yapabilirler.
Çocuklar, kendilerini keşfetmek ve bağımsızlık duygularını tatmin etmek için yeni deneyimler yaşamak isterler ve bu da bazen riskli davranışlara neden olabilir.

Ne Zaman Başlar ve Ne Zaman Biter?

2 yaş sendromu 18 ay civarında başlar ve 3-3.5 yaşa kadar devam edebilir.

Bir çocuk 4’e geldiğinde, genellikle kendilerini ifade etmek, talimatları anlamak ve öğretmenler ve bakıcılar tarafından belirlenen kurallara uymak için yeterli dil ve motor gelişimine sahip olurlar.

Ancak 3 yaşındayken daha farklı şeylerle karşılaşabilirsin. Öğrenmek için 3 Yaş Sendromu Nedir? adlı blog yazımızı ziyaret edebilirsin!

Araştırmalara göre, 2 yaşındakilerin yüzde 20'si günde bir sinir krizi geçirirken, 4 yaşındakilerin sadece yüzde 10'nu bu durumu deneyimlemektedir.

Bu dönemde henüz dil ve iletişim becerileri gelişmemiştir. Ergenlikten önceki ilk bireyselleşme sürecidir. Huzursuz davranışlar ön plana çıkar. Öfke nöbetleri, bağırma, her şeye hayır deme bu olumsuz tavırların en yaygınlarıdır.

Çocuklar, anne ve babanın kontrolünden çıkıp kendini ispat etmeye çalışır. Bu nedenle sık sık saldırgan ve inatçı davranabilirler. Ebeveynlerin bu dönemde çocuğun şımardığını ve gereksiz yere kapris yaptığını düşünmemeleri gerekir. Bu onun kendini dış dünyaya kanıtlama biçimidir.

2 Yaş Sendromu ile Başa Çıkmak

Hemen her ebeveyn için, ailenin minik üyesinin gelişiminde önemli bir yeri olan 2 yaş sendromu ile başa çıkmak zor bir deneyimdir. Özellikle günümüz insan yaşamının hızlı temposu ve yüksek stres yükü nedeniyle bu süreci yönetmek her geçen gün zorlaşıyor. Bu nedenle, ailenizin minik üyesini bu zor durumda yalnız bırakmamak ve gelişimini en iyi şekilde sürdürebilmesini sağlamak için çeşitli stratejiler kullanabilirsiniz.

Ebeveynler, 2 yaş sendromu ile başa çıkmak için aşağıdaki stratejileri kullanabilirler:

Sabırlı ol: Çocukların duygusal durumları ani değişebilir ve bu da bazen zorlu davranışlara neden olabilir. Ebeveynlerin sabırlı olması ve çocuklarına sevgi dolu bir şekilde yaklaşması, bu süreci daha kolay hale getirebilir.
Sınırlar belirle: Ebeveynler, çocukların sınırlarını belirlemek için tutarlı olmalı ve sınırları aşmaları durumunda uygun bir disiplin yöntemi kullanmalıdırlar.
İletişim kur: Ebeveynler, çocukların ihtiyaçlarına ve isteklerine anlayışlı bir şekilde yaklaşmalı ve onlarla açık bir iletişim kurarak anlamaya çalışmalıdırlar.
Olumlu davranışları pekiştir: Çocukların olumlu davranışları takdir edilerek pekiştirilmeli ve ödüllendirilmelidir. Bu, çocukların istenen davranışları tekrarlamalarına teşvik eder.
Düzeni koru: Yemek ve uyku programların düzenli olmasına özen gösterilmelisin. Çocuğun yorgun veya açken olumsuz tavırlarının ortaya çıkması daha olasıdır.
Şiddetten uzak dur: Şaplak atmaktan, vurmaktan ve bağırmaktan kaçınılmalısın. Çocuğun için şiddet içermeyen davranışları modellemen gerekir. Hemen her çocuğun şiddet gibi kabul edilemez bir durumu öncelikle ebeveynlerinden öğrenebildiğini unutma.
Kuralları öğret: Kuralları basit tutmalı ve kısa açıklamalar yapmalısın. Örneğin, çocuğuna, bir arabanın ona zarar vermesini istemediğin için karşıdan karşıya geçerken elini tutması gerektiğini söyleyebilirsin.
Seçenek sun: Çocuğuna iki şey arasında bir seçim sunarak kontrolü biraz olsun sağlayabilirsin. Örneğin, “Bugün mavi kazağını mı yoksa sarı ceketini mi giymek isterdin?” diyebilirsin.
Teslim olma: Sınırlarını belirlemeli ve tutarlı olmalısın. Bu, çocuğunun markette şekerleme almayacağı için tam bir öfke nöbeti geçirdiği anlamına geliyorsa, çocuğunu ortamdan uzaklaştırabilir ve ortalık sakinleşene kadar bekleyebilirsin.

Çocuğa Sınırlarını Göstermeye Çalışmalısın

Çocuklarda 2 yaş sendromu yaşanırken çok ısrarcı davranışlar gözlemlenebilir. Bu nedenle ailelerin sınırları erkenden belirlemenin yollarını bulmalı ve bu sınırları korumak konusunda kararlı olmalıdırlar.

Genel olarak yapabileceğin en önemli şey, yaptığı olumlu şeylere odaklanmaktır. Tekrarlanan davranışları teşvik etmek için her zaman DOĞRU yaptığı şey hakkında olumlu pekiştirme yapmaya özen göster.

Çocuğa değil davranışına odaklan
Doğrudan ve spesifik olmaya özen göstermeye çalış

Ona sonuçları söyle
Anladığından emin ol
Tartışmadan uzaklaş
Seçimlerini sınırla
Özür dilemekten korkma
Tutarlı olmaya özen göster

Bir Hastalık Değil, Bu Bir Süreç

2 yaş sendromu ile birlikte gelen öfke nöbetleri ve meydan okuma normaldir, ancak davranışın kontrolden çıktığını düşünüyorsan veya bunalmışsan, bir uzman ile görüşebilirsin. Çünkü bu davranışlar hastalık değil, büyümenin doğal bir parçasıdır.

Ayrıca öğretmenler veya bakıcılar bir şeylerin yanlış olduğunu söylerse veya aşağıdaki durumları gözlemlersen profesyonel yardım isteyebilirsin:

Sosyal olarak geri çekilmek veya başkalarının dikkatini çekmekten sakınmak
Göz teması kurmamak
Özellikle agresif veya tartışmacı
Şiddet içeren veya kendilerini veya başkalarını yaralamaya çalışan davranışlar sergilemek
Çok fazla ev stresi yaratmak

Bir çocuğu daha agresif davranışlara yatkın hale getirebilecek bazı faktörler şunlardır:

Anne karnında alkole maruz kalmak
Erkenden şiddete maruz kalmak
Doğal olarak zor bir mizaca sahip olmak

2 Yaş Sendromu mu Yoksa Davranışsal Bir Sorun mu?

Çocuğunun, zihinsel sağlık durumu gibi daha ciddi bir şeye işaret eden korkunç ikilik veya davranış yaşadığını nasıl anlarsın?

2008 yılında yapılan bir araştırma, okul öncesi çocuklarda (3 ila 6) öfke nöbetlerini gözlemledi ve öfke nöbetlerinin ne zaman bir ruh hali veya ne zaman bir davranış bozukluğu olabileceğini analiz etti.

Davranış bozukluğu olduğunu anlamak için aranacak işaretler şunları içerebilir:

Ebeveyne veya bakıcıya karşı sürekli olarak vurma, tekmeleme, ısırma veya diğer fiziksel şiddet biçimlerini içeren öfke nöbetleri
Kendini yaralamaya çalıştığı öfke nöbetleri
Günde 10 ila 20 kez meydana gelen öfke nöbetleri olarak tanımlanan sık öfke nöbetleri
Ortalama 25 dakikadan uzun süren nöbetler
Kendilerini sakinleştirememeleri

Bu araştırma 2 yaşından büyük çocuklar üzerinde yapılmıştır. Bu nöbetler, büyüdükçe devam ederse endişe verici olabilir, ancak mutlaka 2 yaş sendromu ile ilgili olmak zorunda değildir.

Sıkça Sorulan Sorular:

2 yaş sendromu için ne yapmalı?

Çocuğunun davranışlarını anlamaya çalışmalı, sakin kalınmalı ve sabırlı olunmalı. Olumsuz davranışlara karşı pozitif bir yaklaşım sergileyin ve çocuğunu cesaretlendirmelisin.

2 yaş sendromu ne zaman bitecek?

2 yaş sendromu genellikle 2-3 yaş arasında yavaş yavaş sona erer ve çocukların daha uyumlu bir davranış sergilemeleri beklenir.

2 yaş sendromu ağlama krizi nasıl geçer?

Ağlama krizleri sırasında çocuğunu sakinleştirmeye çalış ve ona sevgi ve güven hissettir. Ebeveynlerin sakin kalması ve sabırlı olması çok önemlidir.

2 yaşındaki oğlum çok sinirli ne yapabilirim?

Çocuğunu sakinleştirmek için onunla konuş ve onu dinle. Ona sevgi ve güven hissettir ve olumlu davranışları takdir et. Ayrıca, fiziksel aktivitelerle enerjilerini atabilecekleri bir ortam sağlamalısın.

2 yaşındaki çocuğa ne öğretebilirim?

2 yaşındaki çocuklara basit kavramlar, renkler, şekiller gibi şeyleri öğretebilirsin. Ayrıca, onların dil becerilerini geliştirmeleri için kitap okumak, şarkı söylemek gibi aktiviteler yapabilirsin. Kendi kendilerine giyinmeyi, yemek yemeyi gibi günlük becerileri de öğretmeye başlayabilirsin.

Sonuç

İki yaş sendromu, çocukların hızlı gelişim döneminde karşılaştıkları doğal bir süreçtir. Bu dönemde çocuklar dünyayı keşfetmeye başlarken, kendi bağımsızlıklarını ve bireyselliklerini ortaya koyma eğilimindedirler. Bu süreç, ebeveynler için zaman zaman zorlu olabilir, ancak sabır ve anlayışla, çocuğunuzla olumlu bir ilişki kurmanız mümkün.

Ebeveynlerin bu dönemde çocuklarının ihtiyaçlarına dikkat ederek, sevgi ve anlayışla yaklaşmaları önemlidir. Çocuğunuzun öfke nöbetleri, ani ruh hali değişiklikleri ve karşı çıkma davranışlarına sabırla yaklaşarak, onları anlamaya çalışmanız gerekecek. Ayrıca, çocuklara sınırları ve kuralları öğretmek, onlara doğru yönlendirmeler yapmak bu süreci kolaylaştırabilir.

Çocuğunuzla açık bir iletişim kurarak, olumlu davranışlarını takdir etmeli ve ödüllendirmelisiniz. Çocukların bağımsızlık arayışına saygı gösterirken, aynı zamanda onlara sınırlar koymak da önemlidir. Bu dönemde ebeveynlerin sabırla çocuklarını anlamaya çalışması ve onları desteklemesi hem çocuğun gelişimini hem de ebeveyn-çocuk ilişkisini olumlu etkiler.

Son olarak iki yaş sendromu bir hastalık değil, çocuğun normal gelişiminin bir parçasıdır. Bu dönemi atlatmak için sabırlı olun, çocuğunuza sevgi ve güven verin. Gerektiğinde profesyonel yardım almakta çekinmeyin. Unutmayın, bu süreç geçicidir ve çocuklarınızın büyüme ve öğrenme yolculuğunda önemli bir adımdır.