Eyvah! 2 yaş sendromu kapıda!
Çocukların bebeklik döneminden çıkıp kendilerini birey olarak kabul ettirmeye çalıştıkları bu dönem ebeveynlerin korkulu rüyasıdır.
2 Yaş Sendromu Nedir?
İki yaşındakiler büyük motor, entelektüel, sosyal ve duygusal değişiklikler yaşarlar. Örneğin, çocuğunuz bir an size yapışıyor sonra hemen ters yönde koşuyor olabilir. Bu değişiklikler, ne kadar zorlayıcı olursa olsun, gelişiminin normal bir parçasıdır. Dahası, bu yaştaki çocuklar ifade edebileceklerinden çok daha fazla konuşmayı anlayabilirler bu, ebeveynler için onların bazı duygu ve davranışlarını yorumlamasını zorlaştırmaktadır.
Bu sendrom tam 2 yaşına gelindiğinde gerçekleşmeyebilir. Genellikle 18 ila 30 aylıkken başlar ve üçüne kadar sürebilir.
Çocuğunuz 3’üne girdikten sonra öfke nöbetleri kesinlikle olabilir, ancak o zamana kadar genellikle daha az sıklıkta olurlar.
Neden Bu Kadar Zorlayıcı?
Bebeklik, yaklaşık 1 ila 3 arasını kapsayan bir dönemdir. Entelektüel ve fiziksel gelişimle doludur. Ve aşağıdaki beceriler gözlemlenir:
- Yürümek
- Konuşmak
- Fikir edinmek
- Duygular hakkında bilgi sahibi olmak
- Paylaşmayı ve sıra ile iş yapmayı öğrenmek
Bu aşamada, çocuk doğal olarak çevresini keşfetmek ve kendi şartlarına göre istediğini yapmak isteyecektir. Bunların hepsi normal ve beklenen davranışlardır.
Ancak sözel, fiziksel ve duygusal becerileri iyi gelişmediğinden, yeterince iletişim kuramadığında veya bir görevi yerine getiremediğinde kolayca hüsrana uğrayabilir.
Aşağıda hayal kırıklığına neden olabilecek durumlara örnekler verilmiştir:
- Muhtemelen ne istediğini açıkça belirtecek dil becerilerine sahip olmaması
- Sıralarını bekleyecek sabırlarının olmaması
- El-göz koordinasyonu abartılı olabilir ve çok isteseler de kendi sütünü dökemez ya da top tutamayabilirler.
Tüm bunlar bu dönem için kızgınlık, öfke ve ani ağlama krizleri yaratmaktadır.
Ne Zaman Başlar ve Ne Zaman Biter?
2 yaş sendromu 18 ay civarında başlar ve 3-3.5’e kadar devam edebilir.
Bir çocuk 4’e geldiğinde, genellikle kendilerini ifade etmek, talimatları anlamak ve öğretmenler ve bakıcılar tarafından belirlenen kurallara uymak için yeterli dil ve motor gelişimine sahip olurlar.
Araştırmalara göre, 2 yaşındakilerin yüzde 20'si günde bir sinir krizi geçirirken, 4 yaşındakilerin sadece yüzde 10'nu bu durumu deneyimlemektedir.
Bu dönemde henüz dil ve iletişim becerileri gelişmemiştir. Ergenlikten önceki ilk bireyselleşme sürecidir. Huzursuz davranışlar ön plana çıkar. Öfke nöbetleri, bağırma, her şeye hayır deme bu olumsuz tavırların en yaygınıdır.
Anne ve babanın kontrolünden çıkıp kendini ispat etmeye çalışır. Bu nedenle sık sık saldırgan ve inatçı davranır. Ebeveynlerin bu dönemde çocuğun şımardığını ve gereksiz yere kapris yaptığını düşünmemeleri gerekir. Bu onun kendini dış dünyaya kanıtlama biçimidir.
Ebeveynlere Tavsiyeler: 2 Yaş Sendromu Yaşayan Çocuğa Nasıl Davranılmalı?
Sizin de çocuğunuzun da bu süreçleri sorunsuz bir şekilde atlaması için uzmanlarımızın öngördüğü birkaç tavsiye aşağıda belirtildiği gibidir:
- Yemek ve uyku programların düzenli olmasına özen gösterin. Çocuğunuz yorgun veya açken olumsuz tavırların ortaya çıkması daha olasıdır.
- Onayladığınız davranışları övün ve vazgeçirmek istediklerinizi görmezden gelin.
- Şaplak atmayın, vurmayın ve bağırmaktan kaçının. Çocuğunuz için şiddet içermeyen davranışları modellemeniz gerekir.
- Mümkün olduğunda yönlendirin veya dikkatini dağıtın. Çocuğunuz mızmızlanmaya veya yaramazlık yapmaya başladığında komik veya ilginç bir şeye dikkatini çekin.
- Kuralları basit tutun ve kısa açıklamalar yapın. Örneğin, çocuğunuza, bir arabanın ona zarar vermesini istemediğiniz için karşıdan karşıya geçerken elinizi tutması gerektiğini söyleyin.
- Çocuğunuza iki şey arasında bir seçim sunarak kontrolü biraz olsun sağlayın. Örneğin, “Bugün mavi kazağınızı mı yoksa sarı ceketinizi mi giymek isterdiniz?” diyebilirsiniz.
- Teslim olmayın. Sınırlarınızı belirleyin ve tutarlı olun. Bu, çocuğunuzun markette şekerleme almayacağınız için tam bir öfke nöbeti geçirdiği anlamına geliyorsa, çocuğunuzu ortamdan uzaklaştırın ve ortalık sakinleşene kadar bekleyin.
- Sakin ol. Çocuğunuz sizin stresinizden beslenecektir. 10'a kadar sayın ya da derin bir nefes alın, ne olursa olsun sakin kalmanıza yardımcı olur.
Çocuğa Sınırlarını Gösterin
Özellikle bu çağlarda çok ısrarcı davranışlar gözlemlenebilir. Bu nedenle ailelerin sınırları erkenden belirlemenin yollarını bulmalı ve bu sınırları korumak konusunda kararlı olmalıdırlar.
Genel olarak yapabileceğiniz en önemli şey, yaptığı olumlu şeylere odaklanmaktır. Tekrarlanan davranışları teşvik etmek için her zaman DOĞRU yaptığı şey hakkında olumlu pekiştirme yapın.
- Çocuğa değil davranışa odaklanın
- Doğrudan ve spesifik olun
- Ona sonuçları söyle
- Anladığından emin ol
- Tartışmayın
- Seçimlerini sınırlayın
- Özür dilemekten korkmayın
- Tutarlı olun
Bir Hastalık Değil, Bu Bir Süreç
2 yaş sendromu ile birlikte gelen öfke nöbetleri ve meydan okuma normaldir, ancak davranışın kontrolden çıktığını düşünüyorsanız veya bunalmışsanız, bir doktor ile görüşebilirsiniz. Çünkü bu davranışlar hastalık değil, büyümenin doğal bir parçasıdır.
Ayrıca öğretmenler veya bakıcılar bir şeylerin yanlış olduğunu söylerse veya aşağıdaki durumları gözlemlerseniz profesyonel yardım isteyebilirsiniz:
Sosyal olarak geri çekilmek veya başkalarının dikkatini çekmekten sakınmak
- Göz teması kurmamak
- Özellikle agresif veya tartışmacı
- Şiddet içeren veya kendilerini veya başkalarını yaralamaya çalışan davranışlar sergilemek
- Çok fazla ev stresi yaratmak
Uzman bir doktor, davranışı düzeltmeniz için size ipuçları verebilir.
Bir çocuğu daha agresif davranışlara yatkın hale getirebilecek bazı faktörler şunlardır:
- Anne karnında alkole maruz kalmak
- Erkenden şiddete maruz kalmak
- Doğal olarak zor bir mizaca sahip olmak
Belirtileri Nelerdir?
- Öfke Nöbetleri
Öfke nöbetleri, hafif sızlanmalardan tamamen histerik krizlere kadar değişebilir. Öfke nöbeti sırasında ağlamaya ek olarak, belirtilen tavırlar gözlemlenebilir:
- Vurmak
- Tekmelemek
- Isırmak
- Nesneleri fırlatmak
2003'te yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, birinci ayının ortasındayken öfke nöbetleri hiç bitmeyecek gibi görünse de, 18 ila 60 aylık çocuklarda öfke nöbetlerinin tahmini yüzde 75'i beş dakika veya daha kısa sürer.
Öfke nöbetleri erkek ve kızlarda eşit derecede yaygındır.
- Karşı Çıkma
Her gün yeni beceriler ve yetenekler kazanırlar. Bu becerileri ve yetenekleri test etmek istemeleri doğaldır. Bu, onların, karşıdan karşıya geçmek için ellerini tutmak, kıyafetlerini giymelerine yardımcı olmak veya kaydırağa çıkarken destelemek gibi, eskiden iyi olduğu şeylere itiraz ederek yapmaktan kaçınmalarına yol açabilir.
Daha fazla bağımsızlık geliştirdikçe, gelişimsel olarak görevi tamamlayıp tamamlamadığına bakılmaksızın, kendileri için daha fazlasını yapmakta ısrar etmeye başlayabilirler. Ayrıca aniden, zaten ustalaşmış oldukları şeyleri yapmanıza yardım etmenizi istediklerine karar verebilirler.
- Ruh Hali Değişiklikleri
Bir dakika mutlu ve sevecen olabilir, bir sonraki an çığlık atabilir, ağlayabilir ve mutsuz olabilirler. Bunların hepsi, onları anlamak veya müzakere etmek için gerekli beceriler olmadan işleri kendi başına yapmak istemekten kaynaklanan hayal kırıklığının bir yan ürünüdür.
2 Yaş Sendromu Mu Yoksa Davranışsal Bir Sorun Mu?
Çocuğunuzun, zihinsel sağlık durumu gibi daha ciddi bir şeye işaret eden korkunç ikilik veya davranış yaşadığını nasıl anlarsınız?
2008 yılında yapılan bir araştırma, okul öncesi çocuklarda (3 ila 6) öfke nöbetlerini gözlemledi ve öfke nöbetlerinin ne zaman bir ruh hali veya ne zaman bir davranış bozukluğu olabileceğini analiz etti.
Davranış bozukluğu olduğunu anlamak için aranacak işaretler şunları içerir:
Ebeveyne veya bakıcıya karşı sürekli olarak vurma, tekmeleme, ısırma veya diğer fiziksel şiddet biçimlerini içeren öfke nöbetleri
Kendini yaralamaya çalıştığı öfke nöbetleri
Günde 10 ila 20 kez meydana gelen öfke nöbetleri olarak tanımlanan sık öfke nöbetleri
Ortalama 25 dakikadan uzun süren nöbetler
Kendilerini sakinleştirememeleri
Bu araştırma 2’den büyük çocuklar üzerinde yapılmıştır. Bu nöbetler, büyüdükçe devam ederse endişe verici olabilir, ancak mutlaka 2 yaş sendromunun bir parçası olarak ilgili değildir.
