Anoreksiya Nedir, Belirtileri Nelerdir? | Anoreksiya Nervoza Terapi ve Tedavi Yöntemleri

Yazan: Terappin
| 04 Ağustos 2022 tarihinde yayınlandı. 14 Haziran 2023 tarihinde güncellendi.
Anoreksiya Nedir, Belirtileri Nelerdir? | Anoreksiya Nervoza Terapi ve Tedavi Yöntemleri

Zorlayıcı hatta devam etmesi neredeyse imkansız diyetler uygulayan pek çok insan görüyoruz.

Son zamanların en tehlikeli modası olmaya başladı zayıf vücutlu olmak.

Beslenme alışkanlıklarının günden güne değiştiği ve sağlık değerini kaybettiği şu günlerde

En sık sorulan soru “anoreksiya nedir?” oldu.

Terappin Blog yeme bozukluğuna dair merak ettiğin her şeyi senin için cevaplıyor!

 

 Anoreksiya Hastalığı Nedir?

Anoreksiya, sıkça bilinen diğer adı ile anoreksiya nevroza, kişinin yiyecek alımını kısıtlamasına neden olan bir yeme bozukluğudur.

Anoreksiya nevroza yaşayan biri tamamen yemekten kaçınmaya çalışabilir, çok küçük porsiyonlar yiyebilir veya belirli yiyecekleri tüketmeyip sadece birkaçını yiyebilir.

Bu yeme bozukluğunu deneyimleyen insanların ortak özelliği zayıf olsalar bile aşırı kilolu olma korkusudur.

Tipik olarak 15 yaşında, ergenlik döneminde başlayabilir. Bu durum öncelikle kız çocukları ve kadınları etkiler.

Ancak, anoreksiya her yaştan, cinsiyetten ve ırk/etnik kökenden insanı da etkileyebilir. Dünya çapında, kadınların %4'ünün ve erkeklerin %0.3'ünün bu hastalığı deneyimlediği tahmin edilmektedir. 

Profesyonel bir psikolojik destek ve sağlıklı bir beslenme düzeni ile hastalığın tedavisi mümkündür.

 Anoreksiya ve bulimia farkı

Her ikisi de birbirine sıkça karıştırılan yeme bozukluklarıdır ancak aynı değillerdir.

Anoreksiya nedir?

Anoreksiya nevroza hastası bir kişi sağlıklı bir kiloya sahip olsa bile kilo vermek ya da kilo almamak için çeşitli yöntemler kullanmayı tercih eder.

Örneğin, olması gerekenden daha az yemeyi tercih eder. Daha fazla kilo vermek için ilaç kullanabilir ya da aşırı egzersiz yapabilir.

Bulimia nedir?

Bulimia nevroza deneyimleyen bir kişi gereğinden çok daha fazla yemek yiyebilir.

 Beslenme üzerindeki kontrollerini kaybedebilir ve daha sonra fazla kalorilerden sağlıklıksız bir şekilde kurtulmaya çalışır. Bulimia hastaları genellikle her beslenme sonrası kusmayı tercih ederler.

 

 

 Anoreksiya Nevroza Nedenleri Nelerdir?

Uzmanlar tarafından tanımlanan kesin bir nedeni yoktur. Gelişiminde rol oynayabilecek belirli mizaç, çevresel ve genetik faktörler vardır.

Yeme bozukluğu olan kişiler mükemmeliyetçi kişiler olabilir. Bu insanlar, aynı zamanda, duygusal problemler, sıkıntı, stres, görünümlerinden mutsuz olma, kendilerinden yüksek beklentiler ve kontrol eksikliği hissetme eğiliminde de olabilir.

Dahası benlik saygısı ile mücadele edebilirler. Obsesif kompulsif bozukluk (OKB) veya sosyal kaygı gibi yeme bozukluğuna katkıda bulunan başka zihinsel sağlık durumlarına sahip olabilirler.

Çevresel veya kültürel stresörler de gelişiminde rol oynayabilir. Örneğin, spor yapan veya başka bir fiziksel aktivite ile ilgilenen kişiler, ince bir vücuda sahip olmak için daha fazla baskı hissedebilirler. Toplumsal baskı ve “kilolu” damgası, özellikle medyada ince bedenler idealize edildiğinde birinin zayıf bir vücuda sahip olma saplantısı daha da artabilir.

Araştırmalar, gelişiminin genetikten de etkilendiğini göstermektedir. Ailenden biri bu durumu deneyimlemişse senin de anoreksiya nevroza deneyimleme olasılığın daha yüksek olabilir.

 Anoreksiya Nevroza’nın Belirtileri Nelerdir?

Anoreksiya nedir, daha iyi anlanmak için onunla ilişkili tüm uyarı işaretlerini ve belirtilerini tanımak önemlidir.

Hastalığın semptomları ve şiddeti kişiden kişiye farklılık göstermektedir.

Aşağıdaki semptomların birkaçını ya da tümünü içerebilir:

  • Normalin çok altında zayıf olmak
  • Tıkınırcasına yemek ve hemen kusmak
  • Kabızlık, şişkinlik ve mide ağrıları
  • Dehidrasyon
  • Bozuk vücut görüntüsü
  • Baş dönmesi ve baygınlık
  • Aşırı yorgunluk
  • Son derece kısıtlayıcı yeme
  • Yoğun kilo alma korkusu
  • Adet kaybı veya adet döngüsüne başlayamama
  • Vücut yağ ve kas kaybı veya dalgalanması
  • Zayıf dolaşım (sürekli üşüme hissi)
  • Sararmış, kuru veya yumuşak tüylerle kaplı cilt (Lanugo)
  • Diyet hapları veya yardımcıları almak
  • Her zaman kilo veya yiyecek hakkında konuşmak
  • İntihar düşünceleri ve intihar girişimi

 

Ayrıca bu hastalığa sahip kişiler, başkalarının önünde yemek yemeyi reddetmek, kalori yakmak için aşırı egzersiz yapmak veya vücutlarını bol giysilerle saklamak gibi belirli davranışsal belirtiler gösterebilir.

Bazı insanlar, yiyecekleri küçük parçalara ayırmak veya bir tabaktaki yiyeceklerin porsiyonlarını yeniden düzenlemek (sahip olduklarından daha fazla yemiş gibi görünmek için) gibi yemek ritüelleri de geliştirirler.

 

 Anoreksiya Tedavisi

Bir kişi aynaya baktığında ne kadar zayıf olursa olsun kilosundan memnun değilse ve kilo almamak uğruna yediklerini kusmayı hatta çoğu zaman yemek yememeyi tercih ediyorsa anoreksiya nevroza hastalığının eşiğinde demektir.

Anoreksiya nedir biliyor olsan da hatta bu durumun birkaç belirtisini göstersen de bunun nihai teşhisini koyacak kişi uzman bir doktordur.

Bu hastalığa sahip birinin onu kabul etmesi, bu konuda yardım araması ve çevresindekilerin ona müdahale etmesi zorlayıcı olsa da bir doktorla konuşmaya teşvik etmek çok önemlidir. Bu, doğru tedavi ve iyileşmenin ilk adımı olacaktır.

Anoreksiya Nevroza tedavi şekilleri aşağıda belirtildiği gibidir:

 Hastanede Tedavi

Yeme bozukluğu olan bir kişi ciddi ve yaşamı tehdit eden bir tehlike içindeyse, derhal hastaneye yatırılması gerekebilir.

Kalp ritminde bozulma, elektrolit dengesizlikleri, dehidrasyon veya yetersiz beslenme gibi rahatsızlıkla ile ilgili komplikasyonları tedavi etmek için hastanede yatarak tedavi edilir.

Bazı durumlarda, bu kişilere, ihtiyaç duydukları besinleri sağlamak için burundan sokulan bir tüp (nazogastrik tüp) aracılığıyla beslen takviyesi yapılır. Ayrıca tedavi için klinikler de mevcuttur.

 İlaç Tedavisi

Tedavi etmek için özel olarak onaylanmış herhangi bir ilaç yoktur. Bununla birlikte, psikoterapi veya beslenme rehabilitasyonu ile semptomlar düzelmezse, sağlık uzmanları, bununla mücadele eden kişilerde altta yatan depresyon veya anksiyete semptomlarını tedavi etmek için Prozac (fluoksetin), Celexa (sitalopram) veya Zoloft (sertralin) gibi bir antidepresan reçete edebilir.

 Psikoterapi

Anoreksiya nevroza tedavisi için bilişsel davranışçı terapi (BDT), en sık uygulanan tedavi yöntemlerinden biridir. Bir terapist, BDT stratejilerini kullanarak, danışanın yiyecek, yemek yeme ve beden imajını çevreleyen uyumsuz düşünce kalıplarını tanımasına yardımcı olabilir. BDT'nin amacı, yeme bozukluğu davranışına geri dönmek yerine yeni ve sağlıklı başa çıkma mekanmalarını öğrenmektir.

Bu rahatsızlıkla mücadele eden ergen bireyler için aile temelli tedavi önerilebilir. Nitelikli bir terapistin yardımıyla ebeveynlere veya bakıcılara yemek zamanlarında bir çocuğu veya genci nasıl destekleyeceklerini ve onları yemeye nasıl teşvik edeceklerini öğretilir. Tedavinin amacı, ailelere ek destek sağlamaktır.

Grup terapisi de oldukça etkili bir tedavi yöntemidir. Grup seansları, kişilerin deneyimlerini paylaşmasına ve başkalarını dinlemesine olanak tanır. Bu kendi farkındalığını ve kendi davranışlarına ilişkin iç görülerini geliştirmesine ve ayrıca güçlü ilişkiler geliştirmesine yardımcı olabilir.

 

 Anoreksiya Nevroza Tedavi Edilmezse Hangi Sorunlarla Yaşanabilir?

Anoreskiya nedir, sorusu basit bir şekilde bir zayıflama hastalığı olarak görülmektedir. Ancak, gerekli müdahele zamanında sağlanmazsa öngörülebileceğinden daha ciddi sorunlara neden olabilir.

Anoreksiya nevroza deneyimleyen bir kişi sağlıklı ve düzenli beslenme alışkanlıklarını yitirir. Özgüven eksikliği, küçük yaşlarda başlayan fiziksel görüntü ile ilgili takıntılar ve toplumsal güzellik algısı bu rahatsızlığın tetikleyicisi olabilir.

Anoreksiya hastalığı tedavi edilmezse kişiler buna bağlı gelişebilecek pek çok psikolojik ve bedensel sağlık problemleri ile karşı karşıya kalabilirler.

 

 Fiziksel Problemler

  • Düşük kan basıncı
  • Hormonal dengesizlikler
  • Böbrek hastalıkları
  • Kemik yoğunluğunun kaybı
  • Kas kütlesinin bozulması
  • Vitamin ve mineral eksikliği
  • Dehidrasyon ve elektrolit dengesizliği
  • Aşırı susuzluk
  • Baş ağrısı ve şiddetli baş dönmesi
  • Hızlı kalp atışı
  • Aritmi
  • Bayılma
  • Bilinç bulanıklığı, konfüzyon
  • Çarpıntı

Psikolojik Problemler

Bozulmuş kendilik imgesi ve beden dismorfisi

Hemen hemen her vaka çarpık bir benlik algısı içerir.

Bozulmuş kendilik imgesi, hastaların kendilerini fotoğraflarda ve aynalarda oldukları gibi görememe ve de kabul edememesi olarak ortaya çıkar.

Bunun yanı sıra, beden dismorfisi, kişinin bedeninden sürekli olarak memnun olmama duygusu, oldukça yaygındır ve mükemmeliyetçilik duygusuyla birleştiğinde, kişinin sorunu düzeltmek için kendini aç bırakma gibi sert adımlar atmasına neden olabilir.

Bunlarla birlikte görülebilecek diğer durumlar ise aşağıdakileri içerir:

  • Duygusal düzensizlik
  • Depresyon ve kaygı bozukluğu
  • Suçluluk, utanç ve sosyal geri çekilme

 

Kaynakça

What is Anorexia Nevrosa?”, Verywell Mind, 27 February 2022,

What is the difference between anorexia and bulimia?”, MedicalNewsToday, 14 July 2022,

 “Bulimia nervosa- Symptoms and causes”, Mayo Clinic, 10 May 2018,

Anorexia nervosa- Symptoms and causes, Mayo Clinic, 20 February 2018,

Understanding Anorexia- the Basics”, 13 May 2022, WebMD,

 

Paylaş
Terappin LinkedIn Terappin LinkedIn Terappin LinkedIn Terappin Youtube Kanalı

BLOG

Önerilen Diğer İçerikler

Terappin'de İlk Seansın BASLA15 koduyla %15 İndirimli

Terappin'in uzman klinik psikologları ile daha huzurlu bir hayata ulaşabileceğin terapi yolculuğuna ilk adımı at.

Terapi Yolculuğuna Başla