Hayatındaki bazı insanların neden anlaşılması zor olduğunu düşündün mü?
İletişim kurmakta zorlandığın, anlayamadığın veya kendine pek benzetmediğin bir kişilik özelliğine sahip olduğunu düşündüğün birisi olabilir.
Bu özelliklerden birisi de şizoid kişilik bozukluğudur.
Şizoid kişilik bozukluğu, bir kişinin ilişkileri ve sosyal etkileşimleri kısıtlayan bir durumdur. Bu kişiler, çevreleriyle ilişki kurmaktan kaçınırlar ve yalnızlığı tercih ederler.
Belki de bir arkadaşın ya da ailenin bu durumda olduğunu düşünüyorsun ve onlara nasıl yardım edebileceğini merak ediyorsun. İşte bu yazıda, şizoid kişilik bozukluğu hakkında daha fazla bilgi edineceksin.
Ayrıca, şizoid kişilik bozukluğunun belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilebilir, bu konularda da bilgi sahibi olacaksın.
Hazırsan, şimdi birlikte keşfe çıkalım!
Şizoid Kişilik Bozukluğu Nedir?
Şizoid kişilik bozukluğu, sosyal durumlardan kaçınma eğiliminde olan ve sınırlı duygu ifadeleri sergileyen yaygın bir benlik karmaşıklığı türüdür. Bu rahatsızlığa sahip olan hastalar, genellikle mesafeli ve başkalarıyla iletişime girmeyi gerektiren sosyal durumlardan kaçınan bir imaj sergilerler. Ayrıca, duygularını ifade etme konusunda güçlük çekerler ve yakın ilişki kurmaktan kaçınırlar. Bu bozukluğun cinsiyet dağılımına ilişkin araştırmalar, erkeklerin kadınlardan daha çok etkilendiğini göstermektedir.
Şizoid kişilik bozukluğu belirtileri arasında, sosyal izolasyon, zayıf duygusal ifade, duygusal soğukluk, duygusal kayıtsızlık ve sosyal becerilerde kısıtlılık yer alır. Bu belirtiler, kişinin günlük yaşamını etkileyebilir ve normal işlevselliği zorlaştırabilir.
Tedavi seçenekleri arasında, psikoterapi ve ilaç tedavisi yer alır. Psikoterapi, kişinin sosyal becerilerini geliştirmesine ve duygusal ifade becerilerini öğrenmesine yardımcı olabilir. İlaç tedavisi ise, semptomları hafifletmek ve hastalığın etkilerini azaltmak için kullanılır.
Özetle, şizoid kişilik bozukluğu, kişinin sosyal durumlardan kaçındığı ve genellikle duygusal ifade konusunda güçlük çektiği bir benlik karmaşıklığı türüdür. Tedavi seçenekleri arasında, psikoterapi ve ilaç tedavisi yer alır.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Şizoid kişilik bozukluğu, bireyin sosyal etkileşimlerden kaçındığı, duygu ifade etmede zorlandığı ve sınırlı duygu ifadelerine sahip olduğu yaygın bir benlik karmaşıklığı türüdür. Belirtileri, kişiden kişiye farklılık gösterse de genellikle yalnız kalmayı ve aktiviteleri yalnız yapmayı tercih etmek, yakın ilişki kurmaktan kaçınmak ya da zevk almamak, cinsel ilişkilere ilgi duymamak, duyguları göstermekte zorluk çekme, uygun tepki gösterememe, soğuk ya da mesafeli bir imaj sergileme, motivasyonsuzluk ve aldırmazlık şeklinde sıralanabilir.
Bu rahatsızlıkta, her bireyin belirtileri ve şiddeti farklıdır ve tedavi de bu nedenle bireysel olmalıdır. Kişinin yaşadığı belirtilere ve duruma özel olarak planlanan terapi yöntemleriyle bu rahatsızlıkla başa çıkılabilir. Psikoterapi, online psikolog hizmetleri ve ilaç tedavisi gibi farklı yöntemler kullanılabilir. Ancak bilişsel davranışçı terapi, bu rahatsızlığın tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemdir.
Bu belirtilerle başa çıkmak için, kişinin kendine özgü ihtiyaçlarını ve zorluklarını anlaması ve kabul etmesi önemlidir. Bu rahatsızlıkla yaşayan bireylerin destek ve yardım aramaları zor olabilir, ancak psikoterapiyle birlikte bu süreç daha da kolaylaşabilir.
Bu rahatsızlığın belirtilerini birlikte inceleyelim:
- Yalnız kalmayı ve aktiviteleri yalnız yapmayı tercih etmek
- Herhangi bir yakın ilişki kurmak istememek, kursa da bundan zevk almamak
- Cinsel ilişkilere çok az ya da hiç ilgi duymamak, isteksiz olmak
- Haz alamıyor gibi hissetmek
- Duyguları göstermekte zorluk çekme ve duruma uygun tepki göstermekte zorlanma
- Diğerlerine göre soğuk, mesafeli ya da espri anlayışı olmayan biri olarak görünme
- Hedef ve motivasyon olmaması
- Başlarının iltifat ya da eleştirilerine aldırmıyor gibi görünme
Şizoid kişilik karmaşası ve şizofreni
İsimlerinden dolayı karıştırılması mümkün olan iki rahatsızlığın farkına açıklık getirmek istedik!
Bu kimlik rahatsızlığı, bir şizofreni spektrum rahatsızlığı çeşidi olarak değerlendirilmektedir. Ayrıca, şizofreni ve şizotipal kimlik bozuklukları ile ortak belirtileri bulunmaktadır. Ancak bu kimlik karmaşası birçok ana noktada diğer iki bozukluktan farklıdır.
Bu nedenle bu özel durum ve şizofreni farklı rahatsızlıklardır.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Nedeni tam olarak bilinmeyen bu kimlik karmaşasının tedavisi de zorlayıcı olabilmektedir. Özellikle bu kimlik karmaşasında hastalar terapistle ilişki kurmakta zorlanacağından tedaviye başvurmaktan çekinirler. Bu nedenle bu rahatsızlıkta hastaların tedaviye başvurması son derece nadirdir. Ayrıca, bu kimlik rahatsızlığını şekillendiren sosyal izolasyon da destek ve yardım aramayı zorlaştırır.
Ancak, psikoterapi bu ciddi rahatsızlığın tedavi yöntemlerinden biridir. Online psikolog hizmeti ile bu kimlik rahatsızlığı tedavisi almanız mümkündür.
Bu rahatsızlığın sebep olabileceği depresyon ve anksiyete için bazı ilaç tedavisi yöntemlerine de başvurulabilir. Ancak bu kimlik karmaşası için en yaygın tedavi yöntemi bilişsel davranışçı terapidir. Bu terapi yaklaşımıyla hasta soruna sebep olan düşünce ve davranışlarını belirleyebilir ve bunlarla nasıl başa çıkacağını öğrenebilir.
Şizoid Kişilik Bozukluğu Tedavisinin Faydaları
Yukarıda da belirtildiği gibi bu rahatsızlığa sahip olan hastaların tedaviye başvurması nadir ve zordur. Ancak pikoterapi yöntemiyle tedavi edilebilen bu rahatsızlık hastanın hayatında birçok fayda sağlayabilir. Bunlar aşağıdaki gibidir:
- Hasta sorunlu olan düşünce ve davranışlarını belirleyebilir ve tanır.
- Bu davranış ve düşünceler daha faydalı ve iyi olanlarla değiştirilmeye çalışılır.
- Bu rahatsızlığın sebep olduğu sorunlarla nasıl başa çıkılacağı öğrenilir.
Tedavi almaya başladıktan sonra hasta ilk etapta zorlansa da sonuç faydalı ve olumlu olacaktır.
Kaynakça:
Schizoid Personality Disorder, Cleveland Clinic
Schizoid Personality Disorder, Mayo Clinic
Schizoid Personality Disorder, Jennifer Casarella, MD, 2021
