Psikopat Nedir, Belirtileri Nelerdir? | Kimlere Psikopat Denir?
Terappin Blog
25.07.2022 tarihinde oluşturdu.
Psikopat dilimizde oldukça sık kullanılan kelimelerden birisidir.Sıklıkla duygusal duyarlılık ve empati eksikliği, dürtüsellik, yüzeysel çekicilik ve cezalandırıcı sonuçlara karşı duyarsızlık ile ilişkili bir dizi kişilik özelliği ve davranışı tanımlar. Nüfusun yaklaşık %1'inde görülür, erkeklerde kadınlardan çok daha yaygındır ve cezaevi nüfusunun yaklaşık %15-25'ini etkiler.
Psikopat Nedir, Belirtileri Nelerdir? | Kimlere Psikopat Denir?
Psikopat dilimizde oldukça sık kullanılan kelimelerden birisidir.
Nedir? Belirtileri nelerdir ve nasıl tedavi edilir gibi soruların sıkça araştırılıyor.
Terapiye başlamadan önce merak ettiğiniz her şey Terappin Blog’da!
Psikopat Nedir?
Bu bozukluğun ilginç özellikleri ve bir bütün olarak toplum üzerindeki etkisi, ilgi ve korku yaratmaya devam etmektedir.
Sıklıkla duygusal duyarlılık ve empati eksikliği, dürtüsellik, yüzeysel çekicilik ve cezalandırıcı sonuçlara karşı duyarsızlık ile ilişkili bir dizi kişilik özelliği ve davranışı tanımlar.
Nüfusun yaklaşık %1'inde görülür, erkeklerde kadınlardan çok daha yaygındır ve cezaevi nüfusunun yaklaşık %15-25'ini etkiler.
Atipik duygusal tepkiler ve antisosyal davranışlarla karakterize edilen bir bozukluktur. Genellikle azalmış bir empatik tepkiyle ilişkilendirilir ve bu eksiklik çeşitli şekillerde vurgulanmıştır. Örneğin, bu bireylerin, bu tür davranışların başkaları üzerindeki etkisine dair çok az kanıtla birlikte, antisosyal bir şekilde davranmaya istekli olmaları, empatik tepkinin azaldığının göstergesidir.
Psikopat Belirtileri
Davranış özellikleri bir kişiden diğerine büyük ölçüde değişir. Bazıları seks suçluları ve katiller olabilirken diğerleri başarılı liderler olabilir. Her şey onların özelliklerine bağlıdır.
Özellikler genellikle şunları içerir:
- Antisosyal davranış
- Narsisizm
- Yüzeysel çekicilik
- Dürtüsellik
- Duygusuz, duygusuz özellikler
- Suçluluk eksikliği
- Empati eksikliği
Bu insanlar genellikle soğuk, manipülatif, antisosyal ve narsisistik özellikler ve davranışlar sergilerler. Bu eğilimler, kötü muamele, reddedilme ve ebeveyn sevgisinin eksikliği gibi erken çocukluk deneyimlerinden kaynaklanabilmektedir, ancak bunun kesin nedenleri iyi anlaşılmamıştır. Belirtilen özelliklere sahip kişilerde şiddet ve suç davranışı riski daha yüksek olabilir, ancak onların tümü şiddet içeren suçlular değildir. Bilişsel davranışçı terapi gibi tedaviler, belirli davranışları ve özellikleri azaltmaya yardımcı olabilir.
Nedenleri Nelerdir?
Üzerine yapılan ilk araştırmalar, bozukluğun genellikle ebeveyn-çocuk bağlanmasıyla ilgili sorunlardan kaynaklandığını ileri sürmektedir. Duygusal yoksunluk, ebeveyn reddi ve sevgi eksikliğinin bir çocuğun psikopat olma riskini artırdığı düşünülüyordu.
Bunun yanı sıra, Özelliklerin genetik, nörolojik değişiklikler, olumsuz ebeveynlik ve annenin doğum öncesi riskleri (uteroda toksinlere maruz kalma gibi) gibi çeşitli faktörlerden kaynaklanması da muhtemeldir.
Araştırmalar, kötü muamele, istismar, güvensiz bağlanma ve bakıcılardan sık sık ayrılma gibi durumlar arasında çok güçlü bağlar olduğunu saptadı. Araştırmacılar, bu çocukluk sorunlarının güçlü bir şekilde bu bozukluğa neden olabileceğine inanmaktadır.
Öte yandan bir grup araştırmacı ise bunun tam tersi olabileceğini öne sürüyor. Ciddi davranış sorunları olan çocuklar, davranışları nedeniyle bağlanma sorunları yaşayabilirler. Kötü davranışları yetişkinleri onlardan uzaklaştırabilir.
Psikopati ve Sosyopati Arasındaki Derin Çizgiler
"Psikopat" ve "sosyopat" bazen eş anlamlı olarak kullanılabilirler. Patolojik olarak suçlu veya şiddet içeren davranışlara yatkın olan ve başkalarının duygularına veya çıkarlarına saygı duymayan ve işlediği suçlar için herhangi bir pişmanlık veya suçluluk duygusundan yoksun olan bir kişiyi tanımlamak için ortak konuşmada sıklıkla birbirinin yerine kullanılırlar.
Ancak farklı anlamlara ve farklı özellik ve davranış kalıplarına sahiptirler.
Psikopatların vicdanı yoktur ve başkaları için empati duymazlar. Önemsiyormuş gibi yapabilirler, ancak çoğu zaman soğuk kalpli ve hatta suç davranışlarını örtbas etmek için normal bir görünüm sergilerler.
Sosyopat nedir?
Eylemleri için sınırlı bir empati ve pişmanlık yaşayabilirler. Normal davranışları ve rutinleri sürdürmek için mücadele ederler ve dürtüsel ve aşırı duygusal olabilirler. Eylemlerinin yanlış olduğunu kabul edebilirler, ancak dürtüsel ve zararlı davranışlarını rasyonelleştirmenin yollarını bulabilirler.
Her ikisinin gelişiminde hem biyolojik hem de çevresel faktörlerin rol oynar.
Fakat psikopatinin esas olarak genetik veya kalıtsal bir durum olduğu, özellikle beynin duygusal düzenleme ve dürtü kontrolünden sorumlu bölümlerinin az gelişmişliği ile ilgili olduğu genel olarak kabul edilmektedir.
Sosyopatinin en önemli nedenleri, aksine, çocuklukta yaşanan fiziksel veya duygusal istismar veya şiddetli travmadır.
Tedavisi Mümkün Müdür? Nasıl Olmalıdır?
Tedavi edilip edilemeyeceği yaygın olarak tartışılan bir konudur. Bazı araştırmacılar tedavinin yardımcı olmadığını bildirirken, diğerleri, belirli tedavilerin şiddet gibi belirli davranışları azaltabileceğini savunuyor.
Literatürün 2018 yılında gözden geçirilmesi, tedavi etkinliği üzerine yürütülen çalışmaların çoğunun yalnızca seks suçluları gibi belirli popülasyonlara uygulandığını ortaya koydu. Dolayısıyla bu popülasyonda işe yarayan tedaviler diğer psikopatlarda işe yaramayabilir.
Benzer şekilde, kadınlar için de farklı bir yaklaşım gerektirebilir. Genel olarak, erkeklerden daha az şiddetli olma eğilimindedirler, bu nedenle tedavileri biraz farklı olabilir.
Psikopat Kadınların Özellikleri
Erkekler ve kadınlar, empati ve pişmanlık eksikliği ve diğer insanların haklarını ihlal etme örüntüsü gibi belirli antisosyal özellikleri paylaşırlar.
Yine de, başkalarını mağdur etme biçimleri farklıdır, kadınlar daha az şiddetli saldırganlık yöntemleri kullanırlar. Kadın özellikleri ve semptomları da değişebilir ve daha fazla dürtüsellik, sinirlilik ve sosyal ilgi içerebilir.
Aşağıda bir kadını tespit etmenize yardımcı olabilecek 10 işaret bulunmaktadır.
- Kurbanlarıyla ilişki geliştirirler
- Dolaylı saldırganlık biçimleri kullanırlar
- Kurban kartını oynarlar
- Öfkelerini uzun süre tutamazlar
- İstediklerini elde etmek için aldatıcı taktikler kullanırlar
- Kabul isterler ama ilişkilerini sabotaj ederler
- Sırları ve kişisel bilgileri kullanırlar
- Kirli işlerini başkalarına yaptırırlar
- Duygusal olarak kararsızdırlar
- Rol yapmada iyidirler
Bilişsel davranışçı terapinin (CBT) bazı durumlarda etkili olabileceğini bulmuştur. Ancak hangi bilişsel yeniden yapılandırma stratejilerinin en iyi sonucu verdiğini ve bunların belirli popülasyonlarla nasıl kullanılacağını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç vardır.
Sıkça Sorulan Sorular
- Psikopatlar Ve Cinsellik
Aşık olurlar mı?
Seks onlar için asla karşılıklı duygusal bir deneyim değildir. Geleneksel bilgelik, seksin duygusal ve samimi bir deneyim olması gerektiğini öne sürer. Ancak bir psikopat dünyada bu tür kalıcı, sürdürülebilir bağlantıya sahip olan son kişi olacaktır. Onların esas amacı başkaları için ne pahasına olursa olsun, en önemli ihtiyaçlarının karşılanmaktır.
- Psikopatlar Nelerden Korkar?
Uzman psikologların çoğu bu insanların korku ve üzüntü gibi duyguları hissetmediklerini söylerler.
Bu duyguları hiç hissetmedikleri için empati kuramaz ve sağlıklı bir şekilde ilişkilenemezler.
- Ne Severler?
Video oyunları, alkol, yalnız kalmak, yemek yapmak, kitap okumak ve müzik dinlemek.
- Acı Çekerler Mi? Üzülürler Mi?
Birçoğunun hayatı düzenli bir sosyal ağdan uzaktır. İnsanlarla sıcak ve yakın bir bağ kuramazlar.
Çoğu zaman dışa dönük ve küstah kişiler olarak algılansalar da kendilerini diğer insanlardan daha aşağı görürler ve davranışları ile damgalandıklarını bilirler.
Dahası pek çoğunun yaşam öyküsü kaotik olaylar içerir. Örneğin, terkedilme, erken yaşta anne-baba kaybı gibi. Bu yüzden hayatta daha az avantaja sahip olduklarını düşünürler.
Bu gibi durumların hepsi ise onlar için çeşitli duygusal acı ve üzüntülere neden olmaktadır.
- Böyle Biri İle Nasıl Baş Edilir?
Onlarla karşılaşmış olmak ya da yaşamak kulağa ürkütücü geliyor olabilir.
İşte yapmanız gerekenler!
- Öfkeli, azarlayıcı ve eleştiren sözler ile karşılıklar vermeyin
- Eğer söylediklerinde doğruluk payı varsa mutlaka yumuşak bir dil ile kabul edin
- Sizi tartışmaya çekmesine ve manipüle etmesine izin vermeyin
- Hissettiklerinizi açık ve yalın bir dile ifade edin. Örneğin, telefonumu benden izinsiz kullandığında bana güvenmediğini hissediyorum ve seninle olan ilişkime zarar veriyor.
- Kararlı ve tutarlı olun. Onların güzel sözler ve akıl oyunları ile size zarar vermesine izin vermeyin. Sınırlarınızı çizin.
- Sizi eleştirdiklerinde neden böyle düşündüklerine dair açıklamalar isteyin
- Onların anti sosyal kişilik özelliklerini asla silah olarak kullanmayın
- Uyanık, gözlemci ve çözüm odaklı olun
Diğer Yazılar
