Kendini Sevmek Neden Önemlidir? | Kendini Sevmek İçin İpuçları

‘‘Kendini sev.’’

Bu cümleyi son zamanlarda ne kadar çok duyuyorsunuz, değil mi? Öz sevgi kavramının internet ortamında da sıkça gündeme getirilmeye başlaması ile kendini sevme haline yönelim iyice arttı. Bu da beraberinde türlü türlü yollar ile kendimizi sevmemiz gerektiğine dair öğütler veren içeriklere maruz kalmamıza yol açtı. Peki, insan ister istemez hemen kendini sevebilir mi? Öz sevgiyi kurmak ve beslemek, kulağa geldiği kadar kolay mı? Bu sorulara bir çırpıda ‘‘Evet’’ cevabını veremiyor olabilirsiniz. Bunun çok normal olduğunun altını çizmek ile birlikte, bu yazımızda sizlere kendini sevmenin ne olduğunu, neden önem arz ettiğini ve en önemlisi nasıl kendinizi sevebileceğinizi anlatmaya çalışacağız. Aşağıda sıraladığımız sorulara değineceğimiz yazımız sayesinde, kendinizi sevme yolunda olumlu adımlar atabilirsiniz:

 

• Kendini Sevmek Nedir?
• Kendini Sevmek Nasıl Olur?
• Kendini Sevmek Neden Gereklidir?
• Kendini Sevmek ve Narsisizm Aynı Şey Mi?
• Kendini Sevmek İçin Neler Yapılabilir?

Kendini Sevmek Nedir?

Kendini sevmek; kişinin kendisini her haliyle tamamen kabul etmesi, kendisine karşı nazik olması, kendisine saygılı davranması ve hem gelişimini hem de bireysel refahını beslemesi anlamına gelir. Bunun yanı sıra, kendini sevmek; kişinin kendine dair duygu ve düşünceleri ile de doğrudan bağlantılıdır. Öz sevgi kavramını derinlemesine incelediğinizde; bu kavramın içerisinde kendiniz için yaptıklarınızı, kendi kendiniz ile kurduğunuz iletişimi, kendinize dair hislerinizi bulursunuz. Tüm bu bulgular bir yandan da sevgi ve endişe ikilisini yansıtan bulgulardır. Kişi kendini sevebildiğinde, kendi kendisi hakkında çoğunlukla olumlu bir görüşe sahip olur. Elbette bu, kendini seven kimselerin kendilerine dair sürekli olumlu hissettikleri anlamına da gelmez. Açıkçası böylesi de pek gerçekçi olmazdı. Burada kastedilen, kişilerin olumsuz yaşanmışlıklarda dahi kendini sevebilmeyi başarmasıdır. Örneğin, yaptığınız bir hatadan ötürü başınıza kötü bir şey gelebilir ve siz de doğal olarak yaşananlar dolayısıyla üzgün ya da kendinize kızgın hissedebilirsiniz. Önemli olan, tüm bu negatif duygulara rağmen kendinizi sevmekten vazgeçmiyor olmanızdır. Bu örnek size kafa karıştırıcı geliyorsa, bunu kendiniz üzerinden değil de başka bir kişi üzerinden de düşünebilirsiniz. Mesela erkek kardeşinizin sizi çok kızdıracak bir şey yaptığını hayal edin. Hissedeceğiniz öfke, ona karşı duyduğunuz sevgiyi etkiler mi? Sırf öfkelendiğiniz için, onu daha az mı seversiniz? Tabii ki hayır. Her ne olursa olsun bağışlayıcılığınızı devreye alabilir, ona iyi gelecek davranışlarda bulunmaya devam edebilirsiniz. İşte kendini sevmek de buna çok benzerdir. Anlayacağınız, başkalarını sevmeyi biliyorsanız (erkek kardeş örneğinde olduğu gibi) kendinizi sevmeyi de biliyorsunuz demektir.

 

Kendini Sevmek Nasıl Olur? 

Az sonra sıralayacağımız maddeler, kendini seven bir kimsenin kendisine karşı nasıl davranışlar, düşünceler ve duygular barındıracağına örnek teşkil etmesi için oldukça önemli. Bu maddeler çoğaltılabilir elbette; ancak bizler, görülmesi/fark edilmesi en yaygın olan kendini sevme biçimlerini sıralayarak işinizi kolaylaştırmak  istiyoruz:

 

• Kendi ihtiyaçlarını karşılayabilmek
• Olumsuz durumlarda kendini affedebilmek
• Başkalarına istismar hakkı tanımamak, başkalarının istismar etme ihtimalinin önüne geçebilmek
• Kendi sağlığını ve refahını öncelik olarak görebilmek
• Destekleyici ve yapıcı kimselerle vakit geçirmek, aksini yapanlar ile mümkün olduğu kadar ilişki kurmamak
• Gerektiğinde yardım isteyebilmek
• Kin ve öfke gibi kişinin ilerlemesine engel olacak duygulardan vazgeçebilmek
• Kendine karşı olumlu söylemler geliştirebilmek
• Bireysel değerlerine uygun şekilde yaşayabilmek
• Sağlıklı kararlar alabilmek
• Güçlü yönlerini hatırlayabilmek
• Kendine güvenebilmek ve iddialı olmak
• Duygularına değer vermek
• Gelişiminin ve sarf ettiğin eforun farkında olmak
• Gerçekçi beklentiler içine girmek
• Kusurlarını kabul edebilmek
• Kendi kendine sağlıklı ödüller vermek
• İlgi alanlarının ve hedeflerinin peşinden gitmek
• Yeri geldiğinde kendi kendini deneyerek zorlamak
• Kişinin kendi kendinden mesul olduğunun bilincinde olmak

Kendini Sevmek Neden Gereklidir? 

Eğer  kendini sevme modeli ile büyümediyseniz veya çevrenizde size sık sık kendini sevmenin ne denli önemli ve değerli olduğunu anlatıp hatırlatan birileri hiç olmadıysa, kişinin neden kendini sevmesi gerektiğine dair kafasında soru işaretleri olabilir.Kendini sevme alışkanlığı edinememiş bireyler bu gibi sorgulamalar ile sıkça karşılaşır.Basitçe açıklamak gerekirse; kendinizi sevmediğiniz takdirde, çok yüksek bir ihtimalle, kendinize karşı aşırı eleştirel yaklaşarak tamamen insanları memnun etmeye odaklı mükemmeliyetçi birine dönüşürsünüz. Bu dönüşüm, sizi dış tehditlere de açık hale getirerek kendi kendinize vereceğiniz zararın yanı sıra etrafınızdakilerden de zarar görme olasılığınızı artırır. Kendini sevmeyen bir kişinin, başkalarının suistimallerine ve kötü muamelesine karşı herhangi bir gardı olmayacağından çokça maruz kalacağını söylemek mümkün. Kendi kendinize vereceğiniz zararı da azımsamamanız gerekir. Kendinizi sevmediğinizde, kendi ihtiyaç ve duygularınızı ihmal etmeye başlarsınız. Bu da kendi kendinizi sabote etmenize ve belki de yanlış kararlar alarak size hiç uygun olmayan yerlere savrulmanıza yol açabilir. Kendini sevmek; özgüveninize, sağlıklı ilişkilerinize, ilgi alanlarınıza ve hedeflerinize yönelik odağınıza, yeri geldiğinde sınırlar koyabilme ve kendinizle gurur duyabilme yetisini de beraberinde getirir. Temeli sağlam olmayan binalar nasıl ki bir gün elbet yıkılmaya mahkum ise, benliğinin temeline öz sevgiyi yerleştirememiş kişiler de az evvel sıraladığımız özelliklerden mahrum kalarak yaşamı boyunca olumsuzluklar ile karşılaşma potansiyelini artırmaktan kaçamaz.

Kendini Sevmek ve Narsisizm Aynı Şey Mi? 

Kendini sevmek pek çok kimse tarafından sık sık bencil ve hatta narsist olmak ile karıştırılır. Kendini sevmenin gerekli olup olmadığını sorgulamanın yanı sıra, bahsi geçen yanılgılar da kendini sevme yolunda adım atmak isteyenler için büyük bir engel teşkil eder. İşin özü şu ki ne psikologlar ne psikiyatrlar ne de bir başkası kendinizi sevmeniz gerektiğini söylediğinde, öz sevgiyi teşvik etmeye çalıştığında sizden kendinizi herkesin üzerinde en büyük ya da en mükemmel olarak görmenizi istemiyor. Narsistler; kendilerini hep en iyi gören, hatalarını/kusurlarını asla kabul etmeyen, empatiden yoksun ve kesinlikle sorumluluk almayan kişilerdir. Bunun yanı sıra sürekli tanınma ve dıştan doğrulama alma ihtiyacı da hissederler. Kendini sevmek ise ne kadar harika olduğunuz ile alakalı değildir ve dolayısıyla narsistlik gibi bir duruma da sebep olmaz. Kendini sağlıklı şekilde seven kişi, kusurlarını yok saymaz. Aksine, o kusurların varlığını kabul eder ve onların varlığına rağmen kendini değerli görmeye devam eder. 

Kendini Sevmek İçin Neler Yapılabilir? 

Kişinin kendini sevebilmesi için, elini taşın altına koyması vaz geçilmezdir; fakat iş aksiyon almaya geldiğinde kafada beliren düşünceler genellikle insanın ayaklarının geri geri gitmesine neden olacak türden düşünceler olur. Kendini sevebilmek için adım atmakta zorlanan bireylerden sıkça duyulan cümleler şunlardır:

• ‘‘Ne yaparsam yapayım değişemeyeceğimden korkuyorum.’’
• ‘‘Duygularımı anlamak ve kaydetmek çok zahmetli bir iş gibi geliyor.’’
• ‘‘Kendimden önce ailemle ilgilenmem gerek. Önce onlara göz kulak olayım, sonra sıra bana zaten gelir.’’
• ‘‘Kendimi sevmeye başlarsam, bazı ilişkilerimi sonlandırmam gerekecek. Bunun bana iyi geleceğini bilsem de yalnız kalmak istemiyorum.’’
• ‘‘Zaten hali hazırda yapacak çok fazla işim var.’’
• ‘‘Kendime karşı daha az eleştirel olmak istiyorum; ama bunu nasıl yaparım bilmiyorum.’’
• ‘‘Ben yıllardır günde 5 saat uyuyarak hayatta kalmayı başarıyorum. Kendimi sevmesem bir şey olmaz sanırım.’’
• ‘‘Öz sevgi, öz saygı, kendine bakabilmek gibi kavramlar bana kendine çok düşkün olmakmış gibi geliyor.’’

Öncelikle şunu belirtelim: Kendinizi sevmek ya da değişim geçirmek konusunda karmaşık düşünceler ve duygular içerisindeyseniz, bu oldukça sık rastlanan ve fazlasıyla normal bir durum; ama şunu hatırlatmakta da fayda var, kendinizi sevmeniz için tüm hayatınızı komple değiştirmenize hiç mi hiç gerek yok. Kendinize dün davrandığınızdan daha iyi davransanız, bu bile bir adım sayılır. Gerçek bir başlangıç için ise aşağıda sıralayacağımız maddeleri dikkate alabilir ve bu maddelere bir şans vererek onları uygulamaya koyabilirsiniz:

• Size iyi gelecek, hoşlandığınız herhangi bir şey düşünün. Ardından bunu nasıl ve ne zaman gerçekleştireceğinize dair not tutun. Not tutmaktan lütfen kaçınmayın; çünkü yazmak, takip etmeyi kolaylaştırarak yazdığınız her ne ise onu hayata geçirme ihtimalini de yükseltir. Bu düşünüp not alma işlemi bir rutin haline geldiğinde, size zarar veren düşüncelerden ve davranışlardan uzaklaşmaya başladığınızı fark edeceksiniz. Yazdıklarınızı uygulamaya koydukça, öz sevgi benliğinizin ayrılmaz bir parçası haline gelecektir.
• Doğada sevdikleriniz ile düzenli olarak vakit geçirmeye özen gösterin. Temiz havanın terapi gücünde bir etken olduğunu unutmamakta fayda var. Öte yandan, birlikte olmaktan keyif aldığınız kimseler ile maceralara atılmak; iyi hissetmenizi sağlayacaktır. Yapılacak aktiviteleri seçmek size kalmış!
• Sürekli başkalarının ihtiyaçlarını karşılamaya çalışmaktan vazgeçin. Bazen farkında olmadan bile bunu yapıyor olabilirsiniz; çünkü pek çok kişide bu davranış maalesef artık yerleşik hale gelmiş durumda. Tabii ki ebeveyn iseniz ya da bakımınıza muhtaç herhangi bir kişi ile bir ev paylaşıyorsanız elinizde olmadan da kendinize dönük bir şeyler yapmakta zorlanıyor olabilirsiniz. Size tavsiyemiz, en ufak bir boşluğu bile kaçırmamanız yönünde olacaktır. Kısa bir süreliğine de olsa kendiniz ile baş başa kalabilecek bir an mı yakaladınız? Bunu değerlendirin. Mümkün olduğu kadar herkesten ve her şeyden uzakta, kendinizi dinleyebileceğiniz ortamlar yaratmaya çabalayın.
• Evinizi sizi mutlu edecek eşyalar ile donatın. Ev, en güvenli ve en çok vakit geçirdiğimiz alanların başında geliyor. Kişisel alanınızı kendi zevkinize göre, size keyif veren objelerle süslemeniz inan kendinizi ruhen çok daha iyi hissetmenize yardımcı olacaktır.
• Teknolojiden uzaklaşın. Teknolojiden uzaklaşın derken, tamamen kopun demiyoruz tabii; zira günümüz dünyasında böyle bir şey zaten mümkün değil. Üstelik, buna gerek de yok. Ara ara telefonunuz başta olmak üzere aklınıza gelebilecek tüm ekranlardan uzak durmaya çalışın. Tüm günü ekran karşısında geçirmenin yalnızca kendinizi sevmek noktasında değil fiziksel sağlığınıza yönelik de ciddi bir tehdit olduğunu unutmamanız gerekir.
• Bilimsel araştırmalar, günlük egzersizin hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınız için sayısız faydası olduğuna işaret ediyor. Kendinizi zorlamadan, sizin için en uygun miktarda ve şekilde her gün egzersiz yapmaya çabalayın. 30 dakikalık bir yürüyüş, kısa mesafede bisiklet sürmek, hafif tempoda koşmak… Tercih sizin. Yeter ki bunu bir alışkanlık haline getirebilecek düzende egzersizi hayatınıza katabilin.
• Evcil hayvan sahiplenmek her evin şartlarına uymayabilir; fakat biz yine de bu tatlı mı tatlı öneriyi paylaşmak istiyoruz. Evcil hayvan sahiplenin! Evinizi tüylü bir dost ile paylaşmaktan daha keyifli çok az şey vardır. Kendinizi sevmek için, patili dostunuz ile karşılıksız sevginin anlamını tekrar tekrar kavramaktan daha pratik bir yöntem olamaz üstelik!
• Uykunuzu düzene sokun ve ihtiyacınız olan uykuyu her gün almaya mutlaka dikkat edin. Uyku da tıpkı egzersiz gibi hem fiziksel hem ruhsal sağlık için olmazsa olmazların başında gelen bir faktör. Yeterli düzeyde, düzenli şekilde alınmayan uyku; hayatınızın her alanını kolaylıkla tehdit edebilir veya dış tehditlere açık hale getirebilir.
• ‘‘Hayır’’ diyebilmeyi öğrenin. Hayır demek çoğu insan için oldukça zordur. Nedense birçok kişi hayır demeyi nezaketsizlik, saygısızlık ya da ayıp kavramı ile ilişkilendirir bu kelimeyi kullanmaktan kaçınır. Üstelik bunu gerekli durumlarda bile böyle yaparak işleri iyice çıkmaza sokar. Hayır diyebilmek sanılan tüm olumsuz algıların aksine çok gerekli ve kişiyi ileriye taşıyabilecek bir özelliktir. Lütfen yavaş yavaş da olsa hayır demeye karşı negatif algılarınızdan kurtulmaya gayret edin.
• Son önerimiz elbette profesyonel yardım almaktan yana olacak. Bireyler kimi zaman her ne yaparsa yapsın, her ne kadar uğraşırsa uğraşsın bir şeyleri çözüme kavuşturamaz. Bu durum, yani başarısızlık hissi, her şeyi daha da kötü hale getirebilme potansiyeline sahiptir. Profesyonel yardım almak, işleri içinden çıkılmaz hale gelmeden görüp aksiyon alabilmeyi beraberinde getirecektir. Eğer kendinizi çıkmazda görüyorsanız, yalnız olmadığınızı bilin ve profesyonel destek almaktan çekinmeyin.

Sıkça Sorulan Sorular 

Kendini Sevmek Ne Anlama Gelir?

Kendini sevmek; davranışsal, düşünsel ve duygusal yönden kişinin kendi kendisini beslemesi ve desteklemesi anlamına gelir. Kendini seven kişi, yaşanan olumsuzluklara karşı olumsuz duygulara kapılsa dahi kendini sevip değer vermekten vazgeçmeyen kişidir.

Kendini Sevmenin Adı Nedir?

Kendini sevmeye kavramsal olarak ‘‘öz sevgi’’ de denilmektedir. Kendini sevmek söz konusu olduğunda, öz sevgi kavramı ile de sık sık karşılaşırız. Bu ikili, aynı anlama gelmektedir ve birbirinin yerine de kullanılabilir.

Kendini Seven İnsan Nasıl Davranmalıdır?

Kendini seven insanın kendisine iyi davranması ve kendisine iyi gelecek şeylerin peşinden gitmesi beklenir. Aynı şekilde bu kişilerden kendilerinden vazgeçmemeleri, her şeye rağmen kendilerine kıymet vermeleri istenir.

Kendimizi Nasıl Daha Çok Sevebiliriz?

Kendinizi sevmek için izleyebileceğiniz türlü yol mevcut. Günlük/not tutabilir, sevdiklerinizle vakit geçirmeyi düşünebilir, uyku ve egzersiz düzeninize dikkat edebilir, kendinize daha çok vakit ayırmaya çalışıp sizi mutlu edecek ortamlar yaratmaya özen gösterebilirsiniz. Kendinize neyin iyi geleceğini en iyi siz bilirsiniz. Dolayısıyla iyi hissetmek üzerine kafa yorarak, size iyi hissettiren noktaları belirleyebilir ve bu sayede öz sevgi pratik edebilirsiniz.

 

 

Kendimi Sevmeyi Kendime Nasıl Hatırlatabilirim?

Kendini sevmeyi anlamada ve hatırlamada güçlük çekenler şu örneği aklına getirebilir: Anneniz, babanız, kardeşiniz, kuzeniniz, en yakın arkadaşınız… Kısacası çok sevdiğiniz birini düşünün. Bu kişiler her zaman sizin istediğiniz/size iyi gelecek şekilde hareket etmeyebilir. Sizi üzebilir, kırabilir, kızdırabilir, hayal kırıklığına uğratabilir. Sırf sizi kırdığı, kızdırdığı için anında bu insanları sevmekten vazgeçebilir misiniz? Elbette hayır. İşte bu kadar. Başkasını sevmeyi bilen, kendini sevmeyi de bilir. Bu örneği kavradıysanız, siz de başkalarını sevmenin ne olduğunu bilen birisiniz demektir ki bu da kendinizi sevmeyi de içten içe bildiğiniz manasına gelir.

Kendimizi Seversek Narsist Olur Muyuz?

Kesinlikle hayır. Kendini sevmek ve narsisizmin hiçbir alakası yoktur. Çoğu kimse bu ikiliyi birbirine karıştırdığından kendini sevmeyi yanlış ve ürkütücü bir şeymiş gibi algılar. Oysa bu tamamen yanlış bir algıdır. Kendini sevmek, kısaca, kendine değer vermek ve buna uygun davranışlar sergilemek anlamına gelir. Narsist kişilerde olduğu gibi kendini en iyi gören üstenci bir bakış açısı ve hata kabul etmeme, sorumluluk almama, devamlı dışarıdan onay ve tanınma bekleme gibi semptomlar kendini seven birinde görülmez.

Kendimizi Sevmek İçin Terapi Almalı Mıyız?

Kendinizi sevmek için ısrarla çabalamanıza karşılık herhangi bir değişim hissetmeyebilir ve bundan ruhsal anlamda sizi zorlayacak derecede rahatsızlık duyabilirisiniz. Bu gibi durumlarda profesyonellerden yardım almak çok sağlıklı ve yerinde bir karar olur. Profesyonel yardıma başvurmak, sonuç alınamayan ve hayatı zorlaştıran çabalara yönelik atılabilecek en bilinçli adımdır.