Yaşam Koçu Nedir | Yaşam Koçu ile Çalışmak Neden Önemlidir

Tabiatın her canlıya yarattığı özgünlük, insanlar için de geçerlidir. Her bireyin birbirinden farklı hayat hikayesi, kariyer yolu, öncelikleri ve hedefleri vardır. 

Bu yüzden hayatın birçok alanında karşılaşılan zorluklar da bireyden bireye farklılık gösterir. Yaşam koçluğu, bu noktada hayatındaki herhangi bir alanda destek almak isteyen, ama kendine nasıl yol çizeceğini bilemeyen kişilerin başvurduğu bir yöntemdir. 

Yaşam koçları, bireylerin kendilerine en uygun yolu bulmasına, hedeflerine doğru yürümelerine ve yaşamlarını daha sağlıklı, verimli ve mutlu hale getirmelerine ve kişisel gelişim hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olurlar. 

Bu yazıda, yaşam koçu kavramını ve yaşam koçu ile çalışmanın önemini detaylı bir şekilde ele alacağız. 

Hazırsan, başlayalım! 

Yaşam Koçu Nedir? Kimler Olabilir? 

Yaşam koçu, bireylere kendi kapasitelerinin farkında olarak değer ve donanımlarını en verimli şekilde kullanmaları için profesyonel rehberlik yapan uzman kişiye denir. 

Ne Değildir? 

Ne yazık ki yaşam koçu denilince birçoğumuzun aklına aşağıdaki tanımlamalar geliyor fakat bu tanımların hiçbiri doğru değildir. 

• Akıl hocası, yönlendirici 

• Gaz veren, köpürten 

• Baskı kuran, otorite sağlayan, kurallar koyan 

Yaşam koçu ne işe yarar; iyi bir dinleyicidir. Danışanın anlattıkları doğrultusunda analiz yapabilen, gözlem yeteneği güçlü ve sezgilerini doğru kullanabilen kişidir. 

Danışanını yargılamadan ve eleştirmeden, olduğu gibi, tam ve bütün olarak kabul edebilen kişidir. 

Birlikte çalıştıkları süre boyunca danışanına tarafsız ve destekleyici yaklaşabilen bir yol arkadaşıdır. 

Yaşam Koçu Nedir, Nasıl Çalışır? 

Yaşam koçu ile çalışmanın en büyük faydası karşılaştığımız sorunlara yeni ve çözüm odaklı bir bakış açısıyla yaklaşabilmektir. İyi bir yaşam koçu için ana hedef, ulaşmak istediğin noktaya giderken seni geriletecek düşünce, duygu ve alışkanlıklarını iyileştirmektir. 

İçinde bulunduğun durumla hedeflediğin hayat arasındaki köprüyü kurar. Böylece varmak istediğin noktaya güvenli ve kontrollü adımlarla ilerleyebilirsin. 

Yaşam Koçu Faydaları: 

• İş ve hayat arasındaki dengeyi kurabilmek 

• Devam eden korku ve endişelerin ortadan kaldırılması 

• Yaratıcılığı geliştirebilmek 

• Finansal güvenlik 

• Gelişmiş iletişim becerileri 

• İş ve sosyal yaşamdaki tatmin duygusu 

• Arkadaş, sevgili ve aile ile kurulan doğru ve sağlıklı iletişim 

Kimler Bir Yaşam Koçu ile Çalışmayı Düşünmelidir? 

Birçoğumuz yaşamımızda değişen ve gelişen olayları kontrol altında tutmak ya da daha iyi yönlendirebilmek için bir yaşam koçuna ihtiyaç duyarız. 

Bununla birlikte daha mutlu ve daha anlamlı bir hayat yaratabilmek için de yaşam koçlarına başvurabiliriz. 

O halde yaşam koçuna kimler gider veya iş birliği içinde olabilir bir göz atalım. 

• Kariyer planlamaları yapanlar 

• Bir sınav ya da önemli bir projeye hazırlananlar 

• Hayatına yenilik katmak isteyenler 

• Dengeli ve sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyenler 

• Hayatları kısır döngüye girmiş ve tatmin seviyeleri düşmüş kimseler 

• İş, arkadaşlık, evlilik gibi kritik konularda kararsızlık yaşayan bireyler 

• Yaratıcılık duygusunun engellenmesi 

• Yüksek oranda stres ve kaygı problemi 

• Alışkanlıkların (özellikle alkol, sigara ve madde) bırakılamaması 

• Öfke kontrolü sağlamakta zorlanan kimseler 

Yaşam Koçları Hangi Alanlarda Hizmet Verir? 

Bazıları daha genel ve kapsayıcı bir yaklaşım belirlerken bazıları ise belirli alanlarda insanlara yardım etmeye odaklanır ve o alanda uzmanlaşır. 

Yaşam Koçu ve Terapist Arasındaki Farklar Nelerdir? 

Sıkça bilinen yanlışlardan birisi onların bir terapist olduğu düşüncesidir. Bir terapist ya da uzman bir psikolog ile çalışmanın örtüşen faydaları olsa da her iki uzmanlık alanının da farklı rolleri ve amaçları vardır. 

Terapistler ve diğer ruh sağlığı uzmanları ruhsal iyileşme, zihinsel sağlık sorunlarının tedavisi, travma ve geçmişten gelen sorunlar üzerine çalışırlar. 

Bir yaşam koçu ile çalıştığımızda bazı çözümlenmemiş problemleri çözümleyebiliriz ama onlar kaygı bozukluğu, bağımlılık ya da depresyon gibi ruhsal ve zihinsel hastalıkları tedavi edemezler. 

Bunların yanı sıra terapistler alanında yüksek lisans derecesini tamamlamış ve çalışma yeterliliği olan kimselerdir. Dahası etik kodlara, gizlilik ve süreklilik ilkelerine sadık kalmak zorundadırlar. Bu nedenle bir yaşam koçu asla bir uzman terapist gibi hizmet sağlayamaz. 

Bir Yaşam Koçu ile Çalışırken Dikkat Edilmesi Gerekenler 

Doğru yaşam koçu konusunda emin olmak için aşağıda belirtilen, yaşanması muhtemel sorunlara dikkat etmekte fayda var. 

Hemen sonuç alamayabilirsin 

Hedeflerini belirlemen, disiplin sağlaman ve sorunları çözmen için bir yaşam koçu sana yardımcı olabilir ancak tüm bunları gerçekleştirmek zaman alacaktır. Bu nedenle verim alamadığını düşünmek ve aceleci düşünmemek için kısa ve uzun vadeli planlar yapmalı ve sabretmelisin. 

Seninle uyumlu olup olmadığına dikkat etmelisin 

İletişiminiz ve uyumunuz son derece önemlidir. Her yaşam koçu aynı yaklaşımı benimsemez ve her yaklaşım senin için faydalı olmayabilir. Kendi mizacına ve çözüm odaklı yaklaşımına uygun bir yaşam koçu ile çalışmaya özen göstermelisin. 

Ruhsal ve zihinsel sağlık sorunlarını çözmek için yardımcı olamaz 

Fiziksel, ruhsal ve zihinsel sağlığını korumak için bazı tavsiyelerde bulunabilir ancak yaşam koçu bir terapist ya da psikolog değildir. Bu nedenle anksiyete ya da bağımlılık gibi bir problem yaşadığında uzman bir doktor ile görüşmelisin. 

Yaşam Koçu Olmak İçin Hangi Eğitimleri Almak Gerekir? 

Programlara bu alanda eğitim almak isteyen, her eğitim düzeyinden insan başvurabilir. 

Eğitimler için onaylı özel eğitim kurumları ya da üniversitelerin düzenlendiği yaşam koçu eğitim programlarına katılmak gerekir. Her kurumun eğitim süresi ve içeriği farklılık gösterebilir. Ancak değinilen konular, katılımcılara sağlanan faydalar ve ulaşılan uzmanlık seviyesi aynıdır. 

Genel olarak eğitimlerin ders başlıkları aşağıda belirtildiği gibidir: 

• Yaşam koçluğunun tarihi ve felsefesi 

• Benzer disiplinlerle olan ilişkisi 

• Koçluk becerileri: Etkili iletişim, sürdürülebilir motivasyon, zihin dili programlama 

Yaşam koçuna ne sorulur? 

Yaşam koçu ile çalışmaya başlamadan önce, kendine yöneltebileceğin birçok soru vardır. Yaşam koçunla ilk buluşmanda genellikle aşağıdaki soruları sorabilirsin: 

• Şu anda hayatımın neresindeyim? 

• Gelecekte neler yapmak istiyorum? 

• Hayatımda en çok neye ihtiyacım var? 

• Engellerim nelerdir ve bunları nasıl aşabilirim? 

• Kendimle ilgili hangi konularda gelişmek istiyorum? 

• Hayatımda daha fazla ne tür deneyimler yaşamak istiyorum? 

• Hedeflerime ulaşmak için ne tür adımlar atabilirim? 

Koçluk konuları neler olabilir? 

Yaşam koçu, kişisel ve mesleki yaşamın birçok farklı konusunda destek sağlayabilir. Koçluk konuları arasında aşağıdakiler yer alabilir: 

• Kariyer planlaması 

• İlişkiler ve iletişim 

• Stres yönetimi 

• Kişisel gelişim 

• Sağlık ve sağlıklı yaşam tarzı 

• Finansal planlama 

• Kendine güven ve özsaygı 

• Zaman yönetimi 

Neden koçluk alınır? 

Yaşam koçu birçok insanın hayatında değişim ve gelişim arayışında olduğu zamanlarda faydalı olabilir. Koçluk, hayatınızda önemli bir dönüm noktası olabilir ve yukarıdaki nedenlerden dolayı alınır. 

Yaşam Koçu Maaşları Ne Kadardır? 

Genelde bir yaşam koçu her seans için 300-1500 TL arasında bir ücret talep etmektedir. 

Seans süreleri ise 45 dakika ile 1 saat arasında değişkenlik gösterebilir. 

Mesleklerinde uzmanlaştıkça talep ettikleri ücret artabilir. 

Yaşam Koçlarının İş İmkanları Nasıldır? 

Yaşam koçları genelde serbest meslek grubuna dahildirler. Ve bu nedenle kendi danışan kitlelerini kendileri oluştururlar. Ancak yetenekleri, bilgileri ve yeterlilikleri doğrultusunda uzman bir kurum ile de çalışabilirler. 

Kaynakça 

What Is a Life Coach?,  Kendra Cherry, 2022 
A Life Coach Isn’t a Therapist, but Here’s What They Do, Oprah Daily, 2022, 
What Is A Life Coach? – The Top 5 Things You Need To Know, UpSkill Coach