*Depresyon ve anksiyete: ortak noktaları, tedavi süreçleri
*Depresyon ve anksiyete belirtileri
*Kendinize sormanız gereken sorular
Depresyon ve Anksiyete: Ortak Noktaları, Tedavi Süreçleri
Depresyon ve anksiyete, büyük çoğunlukla birbirinden farklı görünebilir.
Depresyonun ana belirtileri genellikle geçmek bilmeyen üzgün umutsuz duygu halidir. Anksiyetenin ana belirtileri ise endişe, korku ve gerginliğin ağır hislerdir.
Ancak bu durumlar önemli ortak belirtiler de göstermektedir. Örneğin, anksiyete genelde sinirlilik hissettirir ve depresyonun da kimi zaman üzgünlükten ziyade sinirlilik baskın olan duygular barındırdığı görülebilir.
Bu durumlar kişiden kişiye farklı görülebileceğinden dolayı her zaman bu belirtilerin anlamlarını bilemeyebilirsiniz.
Ayrıca, depresyon ve anksiyeteyi aynı anda yaşamak da mümkündür. 2015 yılında yapılan bir araştırma, hastaların %41’inin 12 ay içinde aynı anda hem majör depresyon hem de anksiyete geçirdiğini kanıtlamıştır.
Depresyon ve anksiyete arasındaki en belirgin ortak nokta nedir? İkisi de psikolog yardımıyla tedavi edilebilir! Psikoterapiyle tedavi en yaygın tedavi yöntemlerinden biridir ve hastanın hayat kalitesi artabilir. Günlük yaşamda ortaya çıkan hastalık kaynaklı olumsuzluklar ortadan daha kolay kalkabilir.
Depresyon ve Anksiyete Belirtileri
Depresyon ve anksiyete hem ortak noktaları hem de farklılıkları olan iki psikolojik rahatsızlıktır. Bu rahatsızlıkların tedavisine başlanmak için önce doğru teşhisin konulması gerekmektedir. Doğru tanının konulmasında da en büyük yardımcı, rahatsızlıkların belirtilerinin doğru bilinmesidir. Sizler için hem anksiyetenin hem de depresyonun belirtilerini ayrı ayrı inceledik. Üstelik ardından, depresyon ve anksiyetenin ortak belirtilerini listeledik.
Şimdi inceleyelim...
Depresyon
Zaman zaman üzgün, umutsuz ya da morali bozuk hissetmek gayet doğaldır. Özellikle zor veya acı verici durumlarda daha da doğaldır.
Ancak eğer üzgün ya da boşlukta hissetmek hissi 2 haftadan fazla sürerse depresyon belirtisi olabilmektedir. Özellikle bu süre içerisinde etrafınızda gerçekleşen pozitif şeyler bile duygu durumunuzda olumlu bir etki yaratmıyorsa, alarmda hissetmenin vakti gelmiş olabilir.
Moral bozukluğu, üzgünlük ve umutsuzluk dışında, depresyon belirtileri aşağıdaki durumları da içerebilir:
- Hep yapılan aktivite ve hobilere karşı ilginin azalması veya yok olması
- Umutsuz ve kötümser yaklaşım benimseme
- Kızgınlık, asabiyet ya da huzursuzluk
- Enerjisiz hissetme ya da yavaş hareket etmeye başlama
- Kronik yorgunluk ya da uyku problemleri
- İştahta ve kiloda farklılıklar görülmesi
- Odaklanmada, karar vermede ya da bir şeyleri hatırlamada zorlanmak
- Açıklanamayan acılar, ağrılar ya da sindirim sistemi ile ilgili endişeler
- Suçluluk, değersizlik ya da acizlik hissinde olma
- İntihar ya da ölme düşünceleri
Anksiyete
Çoğu insan kimi zaman anksiyete --endişe ve kaygı hissi—hisseder. Anksiyete, strese verilen karşılıktır. Yani, aşağıdakilerden sonra genelde anksiyete hissetmeniz normaldir:
- Büyük yaşam olaylarından önce
- Önemli kararlar verirken
- Yeni bir şeyler denerken
Ancak eğer birçok ay uzun süreli, ısrarlı ve aşırı derecede anksiyete yaşıyorsanız, Yaygın Anskiyete Bozukluğunuz ya da anksiyete bozukluğunuz olabilir.
Anksiyete bozuklukları beklenmedik yaşam olaylarında önce hissedilen endişenin ötesinde bir durumdur. Korkularınız daha gündelik durum etrafında şekillenebilir. Örneğin, sağlığınız, ilişkileriniz ya da okul veya işteki performansınız gibi. Bu endişeler, sonunda günlük hayatınızı olumsuz etkileyen süregelen korku ve endişeleri harekete geçirebilir.
Süregelen anksiyetenin ana belirtileri aşağıdaki gibidir:
- Korku ve endişe yönetiminde zorluk çekmek
- Asabiyet, fiziksel huzursuzluk ya da sürekli sınırda olma hissi
- Panik ya da aşırı korkma, ürkme hissinde olmak
- Uyku problemleri
- Geçmeyen yorgunluk, bitkinlik hissi
- Bilinç bulanıklığı
- İshal, mide bulantısı, kas gerilimi ya da baş ağrısı gibi fiziksel belirtiler
Depresyon ve Anksiyete Örtüşen Belirtileri
Depresyon ve anksiyete yaşayan herkesin aynı belirtileri yaşamayacağını göz önünde bulundursak da bu iki rahatsızlığın örtüşen belirtilerinin olduğunu belirtmeliyiz.
İki rahatsızlıkta da görülebilecek belirtiler şunlardır:
- Uyku düzeninde değişiklikler
- Enerji seviyesinde değişiklikler
- Artan asabiyet
- Odaklanma ve hafızada sorunlar olması
- Ağrılar ve acılar ya da belirli nedeni olmayan mide sorunları
Aynı konu üzerinde düşünüp durma da ayrıca iki durumda da görülebilir. Sürekli düşünülen üzücü, karamsar ya da karanlık düşünceleri düşünmek istemeseniz de bunlardan kurtulamıyor olabilirsiniz.
Anksiyeteyle kendinizi aşağıdaki durumlarda bulabilirsiniz:
- Bir durumun sürekli her ihtimalde kötü sonuçlanacağını farklı farklı ve devam eden bir şekilde düşünmek.
- Hiçbir şey yapamayacağınızı bildiğiniz halde size endişe veren şeyleri düşünmekten kendinizi alıkoyamamak.
Depresyonla kendinizi aşağıdaki durumlarda bulabilirsiniz:
- Arkadaşlarınızla zaman geçirecek enerjiniz olmadığı için kendinizi suçlamak.
- Geçmiş anlara geri dönüp, kontrolünüzde olmayan durumlar için kendinizi suçlamak. Depresyonda hissetme hissi de buna dahil.
Kendinize Sormanız Gereken Sorular
Yukarıdaki başlıklarda da belirtildiği gibi, özellikle belirli durumlarda zaman zaman moral bozukluğu, üzgünlük, stres ya da endişe hissetmek son derece doğaldır.
Kendinizi en iyi kendiniz bilirsiniz. Bu nedenle eğer tuhaf, tanıdık olmayan rahatsız edici hislere kapılır, enerjiniz ve motivasyonunuzda değişiklikler olur ya da farklı belirtileriniz olursa bir profesyonele başvurmaktan asla zarar gelmez.
Depresyon ve anksiyete için olan kendi kendine test seçeneklerinin yeterince iyi sonuç verip vermediğini merak ediyor olabilirsiniz. Kimi bireyler bu testlerin iyi bir başlangıç olduğunu düşünürler. Kendinize sorular sorarak başlayabilirsiniz. Bu sorular şunlar olabilir:
- Daha öncekinden daha mı çok endişeli hissetmeye başladım?
- Sık sık boşluktaymış gibi, umutsuz ya da üzgün hissediyor muyum?
- Daha önce zevk aldığım şeylere karşı ilgim azaldı mı?
- Sevdiklerimle ya da arkadaşlarımla zaman geçirmekten kaçınmaya mı başladım?
- Kontrol edemediğim şeyler hakkında, başka bir şey hakkında düşünmekte zorlandığım noktaya kadar endişeleniyor muyum?
- Geçmiştekinden daha sık ve hızlı asabi ya da rahatsız hissediyor muyum?
- Sık sık huzursuz, sınırda ya da rahatlayamıyormuş hissine kapılıyor muyum?
- Durduramadığım karanlık, istenmeyen veya korku dolu düşünceler arasında gidip geliyor muyum?
- Çoğu gün uykuya dalmak, yeterince uyumak veya zamanında uyanmak zor mu?
- Açıklanamayan ağrı, gerginlik veya başka fiziksel semptomlar fark ettim mi?
- Bu değişiklikler günlük hayatımı veya ilişkilerimi etkiler mi?
Yukarıdaki soruların birçoğuna “evet” cevabını veriyorsanız bir terapiste görünmek isteyebilirsiniz.
Eğer belirtiler aşağıdaki gibi seyir ediyorsa bir profesyonele danışmak en doğru seçenek olacaktır:
- Bir haftadan daha uzun süre devam ediyorsa
- Kişisel ilişkilerinizde ya da günlük hayatınızda problemlere yol açıyorlarsa
- Fiziksel sağlığınızı etkileye başladıysa
Belirtilerinizi keşfedip bunlardan bahsederek depresyon, anksiyete ya da tamamen farklı bir rahatsızlık için terapiyle destek alabilirsiniz.
Depresyon ve anksiyete ortak birtakım belirti ve özelliklere sahip olan bozukluklardır ancak tedavisi mümkündür. Ayrıca tedavi edilmezse bireyin hayatında önemli ve büyük olumsuz etkileri olabilir.
